Een boek over een bankrover? Daar zou ik niet zo snel voor overstag gaan. Dacht ik. Ik had de oorspronkelijke engelstalige versie 'Sutton' al een tijdje op het vizier, omdat ik het op engelstalige blogs veel tegenkwam. Maar het was pas toen dit boek als 'Boek van de maand' werd verkozen bij DWDD dat ik toch eens verder heb gekeken. En ben gaan lezen. En doorlas, met rode oortjes. En dit met grote waarschijnlijkheid mijn beste boek van 2012 gaat worden....het trok mij met kracht uit mijn (kleine) leesdip.
De aanleiding voor deze roman is een merkwaardige; in 1969 wordt de beroemde en tegelijk beruchte bankrover Willie Sutton, dan 68 jaar oud, plotseling vrijgelaten uit de Attica Correctional Facility. Hoewel de pers staat te dringen, geeft hij slechts één interview en brengt daarvoor een dag door met een verslaggever en fotograaf van een krant. Ze bezoeken op die dag vele plekken in New York City. Het artikel dat hiervan verschijnt is echter een raar kort artikel met veel aantoonbare fouten (of leugens?) en geeft weinig prijs over het leven van Willie Sutton. Sutton, de verslaggever en de fotograaf zijn inmiddels dood en niemand weet wat er die dag besproken is, en hoe het leven van Sutton er die 68 jaar uit heeft gezien. J.R. Moehringer verzon het verhaal van Willie Sutton om de schaarse feiten heen.
Willie Sutton is een gevoelige jongen die vroegtijdig van school moet en een paar armoedige en kortstondige baantjes heeft, tot er helemaal geen werk meer is. Zijn verliefdheid op de rijke Bess Endner zorgt ervoor dat hij zijn eerste misdaad pleegt: hij kraakt de kluis van haar vader, een scheepsmagnaat, om er met Bess en zijn vriend Happy vandoor te gaan. Een misdaad uit liefde. Ze worden al snel opgepakt, het wordt Willies eerste gevangenschap. Als hij vrijkomt probeert hij een leven aan de goede kant te leiden, maar dat valt niet mee als er geen banen zijn en je honger hebt. En Willie heeft een talent: kluizen kraken (bij voorkeur van grote banken).
Enfin Willie wordt rijk en weer arm, belandt een aantal keer in de gevangenis en ontsnapt daar ook drie keer weer uit.
Het mooie is, dat je als lezer voortdurend wordt uitgedaagd om iets van Willie te vinden; hij is immers een crimineel, hoewel hij nooit geweld gebruikt bij zijn bankovervallen en in die zin geen slachtoffers maakt. Hij wordt daarom door veel (arme) mensen gezien als een held, een soort Robin Hood. Maar hij blijft een crimineel die iets voor zichzelf neemt dat niet van hem is.
Tegelijkertijd is Willie een bijzonder sympathieke man; het is een gevoelig mens met een gezond gevoel voor humor en hij houdt van lezen.
Op de vraag van Willie aan een gevangenispsychiater of die vindt dat Willie in de gevangenis thuishoort, wordt Willie én de lezer een spiegel voorgehouden.
Een verhaal waarin je als lezer voortdurend heen en weer geschud wordt. Maar ook een spannend verhaal, vooral natuurlijk vanwege de ontsnappingen. En ook een verhaal om over na te denken; een eeuw later zitten we eigenlijk in eenzelfde crisis als toen, is er wel zo veel veranderd?
Een heerlijk, mooi en spannend boek dat ik met een gerust hart aan iedereen durf aan te raden. Op de valreep mijn mooiste van 2012.....
Geen opmerkingen:
Een reactie posten