Marlen Haushofer - De Wand

Stel: je gaat een weekend met je nicht en haar man naar hun jachthuis in de (Oostenrijkse) bergen. Na aankomst gaat je nicht met haar man en hond nog even naar het dorp om een borrel te drinken in de plaatselijke kroeg, maar jij hebt daar geen zin in. Je blijft achter, gaat eten, het wordt laat dus je gaat alleen slapen. De volgende ochtend ben je nog steeds alleen maar wel is de hond teruggekomen. Je loopt samen met de hond richting dorp en opeens....loop je tegen een glazen wand. Aan de andere kant van de wand is alles dood. Je bent afgesloten van de wereld en op jezelf aangewezen.
Dit overkomt de vrouwelijke hoofdpersoon, die naamloos blijft. De Wand is haar verslag van de afgelopen jaren. Het is een verpletterende leeservaring.
Als een vrouwelijke variant van Robinson Crusoe, realiseert ze zich dat ze alleen moet zien te overleven, met de hond en een koe. Later voegt zich daar nog een kat bij. Het verhaal zit vol filosofische overpeinzingen over het leven en is zo goed verteld dat je voortdurend in het hoofd van de vrouw zit en met haar meeleeft en -denkt. Je ervaart zelf ook een soort spanning: hoe kom ik deze dag, deze maand, dit seizoen door. Je bouwt samen met de vrouw een band op met de dieren, en realiseert je samen met haar dat datgene wat jou in leven houdt, de liefde en zorg voor anderen is. In dit geval: de dieren. Gaandeweg raakt de vrouw de spanning om te overleven kwijt en raakt bijna in een soort idyllische toestand, maar voortdurend blijft er iets op achtergrond knagen. Dat komt omdat er steeds wat hints worden weggegeven over wat er nog moet gebeuren. Dat maakt dat je alsmaar door wilt lezen, je moet weten wat er nu precies gaat gebeuren en hoe het met de vrouw verdergaat. Als je het boek dichtslaat, ben je kapot. Je kunt nog geen nieuw boek openslaan, want je moet dit boek verwerken, herkauwen, doorleven. Ja, dat is echte literatuur.

De Oostenrijkse schrijfster Marlen Haushofer, die dit boek al in 1963 schreef, stierf in 1970, op 49-jarige leeftijd aan botkanker. Haar werk is lange tijd in vergetelheid geraakt, maar kreeg in de jaren 80 een nieuw leven door een revival van feministische literatuur. Daardoor is dit werk opnieuw vertaald en herdrukt. En terecht. Een wereldklassieker. Niet te missen.