Joris Luyendijk - Je hebt het niet van mij, maar...

De journalist Joris Luyendijk, vooral bekend als schrijver van ‘Het zijn net mensen’ en presentator van Zomergasten (2006/2007), werd door het perscentrum Nieuwspoort uitgenodigd een maand lang Nieuwspoort-rapporteur te zijn.
Een initiatief dat ontstond na het overlijden van de politieke journalist en oud-Nieuwspoortvoorzitter Kees Lunshof en dat inhoudt dat jaarlijks een kortstondig onderzoek wordt gedaan naar het politiek-publicitaire complex.
Van huis uit antropoloog, bestudeert hij de vier soorten spelers van het politieke spel: de politici, de lobbyisten, de journalisten en de voorlichters als verschillende ‘stammen’ die als gemeenschappelijk jachtterrein 'de vierkante kilometer rond het Binnenhof' hebben: welk gedrag wordt beloond of afgestraft, wat zijn de regels van het spel, hoe kom je in zo'n wereld omhoog. Om dit te doen heeft hij toegang tot de (besloten) sociëteit Nieuwspoort en het daaraan vastzittende Tweede kamer gebouw.
Veel aandacht besteedt hij aan de zgn. Nieuwpoortcode, die bepaalt wat de status van informatie is en hoe daarmee wordt omgegaan. Dit vond ik minder interessant, iedereen die bij een bedrijf werkt kent dat soort codes.
Maar er waren andere stukken, die ik soms ronduit onthutsend vond om te lezen. Misschien ben ik naïef, maar ik vond het erg om te lezen dat de verschilende spelers vooral bezig zijn met zichzelf profileren in de hoop weer een stapje hoger te komen. En dat de echte beslissingen nauwelijks door de politici genomen worden. Zoals een lobbyist het verwoordt: "In de ambtelijke lobby schrijf je als lobbyist de i, de politieke lobby is slechts het puntje erop." De manipulaties, de trucs die door vooral de lobbyisten worden uitgehaald. Eén voorbeeld: een lobbyist zorgt ervoor dat er via een bevriend kamerlid lastige kamervragen worden gesteld. De verantwoordelijk minister legt deze vragen bij een ambtenaar neer. De lobbyist belt vervolgens de ambtenaar om zijn hulp aan te bieden, wat de lobbyist in staat stelt het onderwerp te beïnvloeden.
Neemt niet weg dat dit een prettig leesbaar en verhelderend verslag geworden is, maar je vertrouwen in de politiek wordt er bepaald niet groter van.