Worstelen met Amanda Gefter's "Einstein's achtertuin"

Oorspronkelijke titel: Trespassing on Einstein's lawn

Soms zou je wel willen dat je terug mocht naar je 16-jarige zelf, het moment waarop de grote levenskeuzen nog gemaakt moeten worden, maar dan wel met de kennis van nu.
Die gedachte kwam bij mij boven, toen ik aan dit boek van wetenschapsjournaliste Amanda Gefter begon. Ik kom er nog op terug.

Gebaseerd op enkele interviews met Amanda Gefter en besprekingen van haar boek Einstein's achtertuin, dacht ik dat dit een boek zou zijn waarin deze autodidactische wetenschapsjournaliste de natuurkunde uitlegt voor ons, leken.

Mijn eerste barrière was dat ik dit  boek las in het engels en als ebook. Al snel vroeg ik me af of dit niet te moeilijk is in het Engels? Moest ik niet toch maar de nederlandse vertaling, die inmiddels vers in de winkel lag, aanschaffen? Maar omdat ik geen boeken meer wilde aanschaffen en me bedacht dat de meeste wetenschapsboeken over dit onderwerp (mocht ik verder willen lezen) in het engels zijn, vond ik dat ik daar dan maar doorheen moest. Lastig was ook het ebook format, omdat je bij dit boek veelvuldig heen en weer wilt bladeren, naar de Glossary en naar eerder uitgelegde onderwerpen.

Dit alles gezegd hebbend bleek er toch nog een grotere barrière te zijn, de taal was niet het grootste probleem. Iets wat ik me pas realiseerde toen ik zo'n vijftig bladzijden op dreef was; dit boek vraagt behoorlijk wat voorkennis over de relativiteitstheorie en vooral over quantum fysica.  De lezer is dus gewaarschuwd!
Ik heb verschillende strategieën toegepast wanneer ik iets niet snapte: ergens anders doorlezen over het betreffende onderwerp tot ik het wel snapte; dit leidde ertoe dat ik op een gegeven moment in een soort keten van andere boeken bezig was met hetzelfde onderwerp maar steeds vanuit een andere insteek, wat nogal wat onrust gaf.
Vervolgens ben ik filmpjes op YouTube gaan zoeken. Dit heeft me min of meer een basis over quantum fysica opgeleverd, maar met veel rafelrandjes die ik later weer in mijn gezicht gesmeten kreeg toen dit onderwerp terugkeerde in een andere gedaante en ik er alsnog niet veel van kon volgen.
De laatste strategie was dan gewoon maar doorlezen tot het eind en zien wat ik er van mee zou pikken. Dit gaat echter ook niet omdat Amanda voortbouwt op wat ze eerder besproken heeft, dus ik raakte steeds verder van het pad af.

Zo rond de 60 bladzijden, wanneer Amanda haar gedachten over het uitdijende heelal beschrijft,  was het voor mij echt niet meer te volgen en heb ik besloten eerst voorkennis te gaan opdoen en daarna dit boek een nieuwe kans te geven. Want het is wel een prettig boek voor nieuwsgierige geesten en goed opgebouwd met een startvraag, de vraag die de vader van Amanda stelde aan zijn toen 15-jarige dochter over de oerknal: hoe kan iets ontstaan uit het niets? Of zou wat wij het 'niets' noemen eigenlijk 'alles' zijn, namelijk het onbegrensde, oneindige alles. Maar als dat zo is, dan is er iets veranderd in dat "alles" en wat is dan de trigger geweest voor die verandering?
Bij Amanda wordt de vonk der wetenschap hierdoor ontstoken, en samen met haar vader gaat ze lezen, om antwoorden te vinden. Mooi beeld van Amanda en haar vader, driftig lezend in een snel uitdijende verzameling wetenschapsboeken, die op een gegeven moment een hele kamer vullen. Dit boek vormt het verslag van die zoektocht naar antwoorden.

Ook bij mij is een vonk ontstoken, die mij motiveert om mijn antwoorden te gaan zoeken op de basisvragen van de natuurkunde: wat is nu precies die relativiteitstheorie, en wat is quantum fysica, welke relatie hebben die twee met elkaar en hoe kan de oerknal hiermee verklaard worden?
Om terug te keren naar mijn 16-jarige zelf: ik vond vroeger de exacte vakken verschrikkelijk, ik snapte er weinig van en er werd ook weinig ondernomen om ons, een groep pubers die met hele andere dingen bezig waren, uit te dagen ons erin te verdiepen. Ik zag toen natuurlijk niet wat ik nu wel zie: als je je ergens niet in verdiept, zul je het ook niet begrijpen en als je iets niet begrijpt vind je het ook niet leuk. Ik had toen nog niet die onuitputtelijke nieuwsgierigheid die ik nu wel heb, waardoor ik me er nu wel in wil verdiepen.

Helaas bevat Einstein's achtertuin geen bibliografie. Er zijn per hoofdstuk wel enkele 'suggesties voor verder lezen' opgenomen. Ik heb uiteindelijk mijn eigen lijstje opgesteld:

Bill Bryson - A short history of nearly everything (vert. Een korte geschiedenis van bijna alles, een boek wat ik zowiezo al heel lang wil lezen, ik heb zelfs twee edities in de kast staan: de engelse en de nederlandse geillustreerde)
Stephen Hawking - A brief history of time (vert.: Een korte geschiedenis van de tijd)
Vincent Icke - Niks relatief: de speciale relativiteitstheorie zonder formules
Timothy Ferris - Coming of age in the milky way (vert.: Ruimte en tijd)
Chad Orzel - How to teach physics to your dog (vert.: Hoe leer je natuurkunde aan je hond)
James Kakalios - The Amazing story of Quantum Mechanics
Stephen Hawking - The universe in a nutshell (vert. : Het heelal)
Brian Greene - Fabric of the cosmos (vert.: De ontrafeling van de cosmos)

Ik ben voorlopig wel even bezig.
Voor wie meent voldoende voorkennis te hebben om zich aan dit boek te wagen, twee tips dus: koop de nederlandse vertaling en koop het papieren boek.