Dat is nou het leuke van een leesclub: dat het je in aanraking brengt met auteurs waar je nog nooit van gehoord hebt en die je zelf ook niet gauw uit de kast zou trekken.
Karel Capek, een Tjechische schrijver, is er zo één. Hij schreef een tiental boeken waarvan RUR, Oorlog met de salamanders en Een doodgewoon leven de bekendste. Zijn boeken zijn overigens slecht verkrijgbaar.
Een doodgewoon leven gaat over..inderdaad, een doodgewoon leven. Van een Tjechische man, die vlak voor zijn dood zijn leven op schrift heeft gezet. Deze tekst komt via zijn huisarts in handen van een vriend van deze man. Wij lezen dus eigenlijk het opgetekende levensverhaal via de ogen van deze vriend.
De eerste helft van dit boek is dit doodgewone verhaal: over een eenzame plattelandsjongen, vader heeft een timmerwerkplaats, moeder is thuis en altijd bezorgd om haar wat ziekelijke zoontje. Gaat studeren maar dat mislukt en krijgt dan een baan bij de spoorwegen en blijft de rest van zijn leven ambtenaar. Trouwt met een lieve maar saaie vrouw.
Tot zover las het ook inderdaad als een beetje saai verhaal, hoewel er soms wel zinnen als pareltjes in voorkomen: "Het leven is geen buitengewoon avontuur. Dat wat er ongewoon en alledaags aan is, is slechts geknars in het raderwerk."
Maar dan, vanaf pagina 100, begint er een ander verhaal. Dan blijkt er niet één leven, het doodgewone leven, maar wel drie, nee wel vijf andere levens tegelijk geleefd te zijn. De fictie van het leven, steeds anders verteld. "Toen kwam ik erachter dat ik die eenvoud (het eenvoudige verhaal dat het zou worden) en eenvormigheid wel een handje geholpen had, desnoods onbewust...".
De verteller realiseert zich dat het Ik eigenlijk een menigte is, "een menigte die haar eenheid heeft en haar innerlijke spanningen en conflicten."
En dan lezen we wat er werkelijk gebeurd is, en hoe wat we in het voorgaande deel gelezen hebben, óók geinterpreteerd kan, nee zelfs moet worden.
In dit boek wordt je dus pas beloond na de helft. Als ik dit niet voor de leesclub had gelezen (wat eigenlijk altijd betekent dat je het moet uitlezen) dan was ik al eerder gestopt en had ik de beloning gemist.
Nu bleek het toch met terugwerkende kracht een onverwacht mooi boek te zijn met als belangrijkste thema de fictie van ons leven.
Boekgegevens:
Wereldbibliotheek, 2008, 191 blz.
ISBN: 9789028422469
Ik las dit boek: uit de biep
Het boek Oorlog met de salamanders van dezelfde auteur is gelukkig net heruitgegeven bij dezelfde uitgeverij.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten