Ter gelegenheid van de 'maand van de spiritualiteit' verscheen dit kleine boekje van Joke J.Hermsen, voor maar 2,50. Het is eigenlijk een wat langer essay, in de vorm van een dagboekje geschreven tijdens een verblijf op het Franse platteland, en poogt een antwoord te geven op de vraag: wat is de ziel?
Met zo'n vraag leg je jezelf wel een moeilijke taak op, want het is nog niemand, van de Griekse wijsgeren tot hedendaagse filosofen en schrijvers, gelukt hierop een definitief en onbetwistbaar antwoord te geven.
In dit boekje, waarmee Hermsen aanhaakt bij haar laatste boek 'Stil de tijd', komt ze wel bij een soort van afbakening, mede op basis van wat filosofen als Aristoteles, Nietzsche (uit zijn werk komt ook de titel), Erasmus en Bergson hierover al eens gezegd hebben.
Volgens Hermsen zijn er twee soorten tijd: de kloktijd, de externe tijd die ons leven structureert en lineair verloopt; en de innerlijke tijd, 'de tijd als duur', een tijd waarbij een uur eindeloos kan duren en een andere keer zo voorbij kan zijn. De ziel heeft iets te maken met de innerlijke tijd.
Via overpeinzingen, stilte-experimenten en het wandelen van een stukje van de pelgrimstocht naar Santiago de Compostella, komt Hermsen tot de volgende conclusie: de ziel is een levenskracht, een harmoniserende verbinding of betrokkenheid tussen het ik (naar buiten gericht) en het zelf (naar binnen gericht) of tussen het ik en de wereld. In het eind van het essay wordt de conclusie dan weer mooi verbonden met de innerlijke tijd: 'Zodra je de weg van het onzegbare surplus van de mens inslaat, bewandel je ook de weg van de ziel. Zodra je de ambities en belangen van je bewuste ik opzijzet door een pas op de plaats te maken, door rust te nemen of door je even op niets doelmatigs of nuttigs te richten, vind je bijna als vanzelf de ziel op je pad'.
Mooi gezegd, aardig boekje waarmee ik voor heel even pas op de plaats heb gemaakt.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten