Erin Morgenstern - The night circus

Vertaald als: Het nachtcircus

Gestaakt!

Ik heb echt m'n best gedaan dit boek leuk te vinden, omdat het op wel erg veel plekken als het beste boek van het jaar werd opgemerkt. Veel uitmuntende reviews.
Helaas, het heeft voor mij niet gewerkt. Ik was al een tijdje over het point of no return (dat ligt bij 70 blz) omdat ik alsmaar dacht: het zal toch zo wel eens komen? Maar het kwam niet.

Het verhaal: Celia Bowen wordt als kleuter bij haar vader afgeleverd nadat haar moeder zelfmoord heeft gepleegd. Haar vader is Hector Bowen aka Prospero the Enchanter, een magiër. Voor het publiek gaat hij door voor een illusionist, men denkt dat hij trucs laat zien, maar het zijn geen trucs, hij laat echt dingen verdwijnen en verplaatsen. Celia blijkt zijn talent te hebben en wordt de leerling van haar vader. Waarop Hector een deal sluit met een andere magier ('de man met het grijze pak'): beiden zetten hun pupil in om een spel te spelen: wie is de sterkste magier?
Het circus 'Le Cirque des Rêves' wordt het voertuig voor deze strijd.
Het circus is geen gewoon circus: het gaat pas na zonsondergang open en is een soort 'circus van illusies'. Alles is er in zwart-wit, mysterieus, sprookjesachtig.

Het duurt al erg lang voordat zowel Celia als haar tegenstander Marco betrokken raken bij het circus en vervolgens weer een hele tijd voordat ze doorkrijgen dat ze elkaars tegenstander zijn. Er gebeurt bijna niets, af en toe is er wel een mysterieus voorval dat verder niet wordt uitgelegd, zodat je denkt dat de draadjes wel snel bij elkaar zullen komen en dat je zult doorkrijgen hoe het in elkaar zit. Maar het sleept zich maar eindeloos voort. Het enige wat me nog dreef was te weten komen waar dit uiteindelijk toe leidt.
Op blz. 214 van de 385 gekomen (ebook-versie) ben ik maar eens wat reviews gaan lezen, en las toen dat het eind ook nog een anti-climax is....het moment om definitief met dit boek te stoppen.

Waar ik in mijn vorige post een snoeihard oordeel heb geveld blijf ik deze keer mild. Het boek is goed geschreven, de beschrijvingen van de 'acts' van het circus zijn bijzonder mooi (voor wie van circus houdt), en als je niet plotgedreven leest en tegen traagheid bestand bent, vind je het wellicht wél een mooi boek.

Remco Campert - Het leven is vurrukkulluk

Ik heb dit boek vroeger niet gelezen, omdat ik toen (al) niets had met Remco Campert.
Maar omdat heel Nederland het nu leest, meende ik het toch maar eens te moeten proberen. Dus ook ik heb het gratis opgehaald bij de biep. En ben gaan lezen.

Wat een tuttig boekje is dit! Een werkje van 50 jaar oud, en daar wil je dan (jonge) lezers mee winnen. Want dat is toch de bedoeling van de aktie Nederland leest. Vorig jaar was er ook al zo'n merkwaardige keuze (De grote zaal van Jacoba van Velde). Op zichzelf een mooi boekje, maar niet om jonge mensen mee over de streep te trekken. Dit jaar was waarschijnlijk de achterliggende gedachte: het moet een boek zijn dat 'past in de belevingswereld van jonge mensen'. Het resultaat is een boekje met veel sex en drank. Maar ondanks dat toch tuttig, jaren vijftig met hele flauwe woordspelingen. Van het soort die ik onder kantoormeligheid plaats, dan zeggen we wel eens tegen elkaar: ik ga even nappeltje schillen. Of, als ik alsnog even mijn gelijk wil halen: ja dat zeik toch! Van die dingen. In het boekje zijn dat woorden als: nijslollie, het seksjuwelen verkeer, Marry-you-Anna/Marie-Johanna/Mah-Rioe-Wan-A, rokkenrollen.
Verder heeft het verhaal weinig diepte. Het gaat over 2 mannen en een vrouw en hun wederwaardigheden in de liefde. Of nee, in de seks. Een verhaal wat je snel weer vergeten bent. Light reading?

Nee dan de World Book Night in Engeland, in samenwerking met de BBC. Daar geven ze op één avond een miljoen boeken weg van een top 25 waarvoor lezers zelf titels konden aandragen. Daar zit echt van alles bij. Thrillers, moderne literatuur, maar ook klassiekers als Pride & Prejudice (Jane Austen) en A tale of two cities (Dickens). De boeken worden weggegeven (en aangeprijsd) door lezers, die het betreffende boek zelf gelezen hebben en voorgedragen voor de top 25 ('dat zou ik mensen aanraden om te lezen'). Zie HIER de complete lijst met titels. Op tv wordt er een hele avond aan gewijd.
De voorzitter van het selectiecommité, de schrijfster Tracy Chevalier, verwoordt de keuze van de komende Book Night (23 april 2012) als volgt:

“I’m thrilled with the World Book Night 2012 list. The committee has worked hard to choose accessible, entertaining books that will appeal to lots of different people. The list features vampires and crazed fans, heart-broken butlers and time-travelling lovers, classics and bestsellers. In tiny rooms, on football terraces, up snowy mountains and down apocalyptic roads, these books take readers on journeys all over the place. Key to all of them is that they tell cracking stories which make you stay up late reading to find out what happens. The diversity of this list is a great reminder of the many different worlds reading opens up.”

Kijk, dat noemen we leespromotie! Niet die benepen truttigheid van 'Nederland leest'.

In het nawoord zegt Ronald Giphart: "Altijd heb ik geroepen dat Het leven is Vurrukkulluk één van de beste boeken is die ik ken."
Giphart heb ik ook al nooit wat gevonden.

Peter Buwalda - Bonita Avenue

Valt er nog iets af te dingen op een boek, dat wordt genomineerd voor minstens 3 literaire prijzen (Academica literatuurprijs, NS publieksprijs en AKO literatuurprijs) en er al één daadwerkelijk gewonnen heeft (de Academica)?

Met die insteek begon ik dit boek (het deze maand gekozen boek van mijn leesclub), een beetje op zoek naar iets om over te zeuren.

Siem Sigerius, rector magnificus van Tubantia University in Enschede, vormt met zijn tweede vrouw Tineke en stiefdochters Joni en Janis een idyllisch gezinnetje. Dat beeld begint langzaam te kantelen als Siem hoort dat zijn zoon Wilbert, uit zijn eerste huwelijk, binnenkort zal vrijkomen uit de gevangenis en als hij het vermoeden krijgt dat zijn stiefdochter Joni de pornoster uithangt op internet.
De vuurwerkramp in 2000 is de opmaat voor het uit elkaar vallen van het gezin en leidt uiteindelijk tot een dramatisch eind voor een aantal van de betrokkenen.

Tot zover het kort samengevatte verhaal. En ik moet het toegeven: het is een perfect boek, ik kan er niets anders over zeggen. Ik heb het in diverse recensies beschreven zien staan als een 'onnederlands' boek, waarmee meestal bedoeld dat het vlot wordt verteld en dito leest, een filmisch boek. Dat is waar, het leest als een trein, het sleurt je het verhaal in. Het is spannend. De filmrechten zijn vast al verkocht.
Maar het is ook gewoon goed geschreven. Lekker direct en toch weer niet, met mooie vondsten:

"Toen hij tussen de ballonnen en plastic bierglazen een Chinese duizendklapper lag te imiteren, sleurde ik hem aan het stuk in zijn kraag van de dansvloer af."

"Ze stouwde de centrifuge vol met beddengoed maar feitelijk centrifugeerde ze míj. Het nieuws sloeg me in de rondte, slingerde het bloed uit mijn aderen."

"Een vreemde vogel vond hij Gerrit, die had het achter de ellebogen, kwastte zijn pa stroop om de mond tot het in lange draden naar beneden droop."

Dat soort zinnen dus.
Is er dan helemaal niks op aan te merken?
Nou, toch wel. Wat mij betreft draait het allemaal net iets te veel om sex. Daar is het dan weer heel Nederlands in en past het ook heel erg in deze (over-)gesexualiseerde samenleving.
Daarnaast vond ik de 'misdaad-scenes' een beetje te veel naar slapstick neigen, te onwerkelijk, zoals ook de manier waarop het met sommige personages afloopt. Dat is jammer want dat haalt iets van de kracht van het verhaal.

Verder: gewoon een erg fijn boek, om even lekker in weg te zakken.

Recensies van mede-bloggers:
Quit leges haec?
Boekblogger

Boekgegevens:
De Bezige Bij, 2010, 543 blz.
Ik las dit boek: uit eigen collectie

Charles Dickens bij Studium Generale

Omdat het volgend jaar Dickens-jaar is (in 2012 is het 200 jaar geleden dat Charles Dickens werd geboren) houdt Studium Generale, het podium van de Universiteit Utrecht, 4 lezingen over leven en werk van Charles Dickens. De lezingen worden gegeven door prof.mr. Jan Lokin en zijn live of achteraf via internet te bekijken, zie HIER
De eerste lezing is inmiddels geweest, de 3 volgende lezingen zijn achtereenvolgens 18 en 25 oktober en 1 november.
Jan Lokin is weliswaar geen professor in de Letteren maar in de Rechtsgeschiedenis, maar is tevens lid van de Dickens Fellowship (Haarlem branch) en spreekt vanuit de laatste deskundigheid.
De insteek is vooral wat Dickens nu nog voor ons kan betekenen, wat wij van hem kunnen leren. Ik heb inmiddels een stuk van de eerste lezing gezien (het zijn lezingen van plm. anderhalf uur) en het is echt de moeite waard.

Een mooie gelegenheid ook om weer eens een werk van Dickens te (her)lezen!

Nadeem Aslam - The wasted vigil

Vertaald als: De vergeefse wake

Ik ben helemaal niet zo in voor boeken over Afghanistan en zeker niet als die over de oorlog gaan. Dit boek werd echter nadrukkelijk aanbevolen door meerdere mensen tijdens een bloggersbijeenkomst, en we spraken af het de volgende bijeenkomst te bespreken.
Zelf zou ik het boek dus nooit opgepakt hebben. Maar ik ben erg blij dat ik dat nu wel gedaan heb.

Het verhaal speelt zich voornamelijk af in een huis bij een meer en een parfum-fabriek, even buiten de Afghaanse plaats Usha, gelegen bij het Tora Bora gebergte.
Het is de periode na 9/11, de Amerikanen voeren een strijd tegen de Taliban en, alsof het nog niet genoeg is, wordt het land ook nog beheerst door de interne stammenstrijd. Er is niet één kwaad, er zijn vele kwaden.
In het huis woont de engelsman Marcus Caldwell, en hij heeft een gaste, de russische Lara. Zij is op zoek naar haar broer Benedikt, die als russisch soldaat naar Afghanistan werd gestuurd tijdens de Afghaanse oorlog (1979 tot 1989) en nooit is teruggekeerd. Haar komt ter ore dat de dochter van Marcus, Zadeem, mogelijk meer informatie heeft over haar broer.

De dochter leeft echter niet meer, evenals haar moeder, de Afghaanse Qatrina. Gaandeweg lezen we wat er met Zadeem en Qatrina is gebeurd. Met gruwelijke details, die je liever niet wilt lezen, maar waarvan het wel goed is om het te lezen.Het is weliswaar fictie, maar ik geloof zeker dat in een (islamitisch) land in oorlog veel van de beschreven dingen echt gebeuren, en daar kun en mag je dan toch niet je ogen voor sluiten.

Alle partijen die in een rol hebben gespeeld of nog spelen in de verwoesting van dit land, komen vroeg of laat in het huis van Marcus terecht en doen in dit boek hun verhaal of krijgen een stem door wat anderen over hen vertellen: de Europeaan en arts Marcus, zijn vrouw de Afghaanse arts Qatrina, de half Afghaanse dochter Zadeem, de Russische Lara en haar broer Benedikt, de Amerikaan David Town die een relatie gehad blijkt de hebben met Zadeem, de afghaanse islamitische fundamentalist Casa, de afghaanse onderwijzeres Dunia. Allen hebben veel verloren, zoniet hun leven dan toch hun dierbaarste bezit.

Tegenover de gruwelijkheden, die ik soms echt als schokkend ervaarde, heeft het verhaal een beeldende, bijna poëtische kracht en een groot mededogen met de personages. Liefde, kunst en literatuur spelen een belangrijke rol, evenals de zintuigen. Dit vormt een prachtig contrast tegenover de allesoverheersende Taliban, die juist proberen alle liefde en zintuiglijke ervaringen uit te bannen. Het is echter niet zo, dat de islam eenzijdig wordt belicht. Niet alleen de fundamentalistische, letterlijke uitleg. Maar ook de mooie dingen van de islam. De poëzie, de liefde voor de mens, de oprechtheid. In een tijd waarin de nuance vaak ver te zoeken is, is dat wel een verademing.
Daardoor werd het uiteindelijk een prachtige leeservaring en een verhaal dat mij nog lang bij zal blijven.


Boekgegevens:
Faber and Faber Ltd, 2008, 264 blz
Ebook

Machiel Bosman - Elisabeth de Flines

'Een onmogelijke liefde in de achttiende eeuw'

Elisabeth is de dochter van een rijke Amsterdamse koopman. Haar moeder is overleden, haar vader is opnieuw getrouwd. Ze wordt verliefd op de knecht van haar vader, iets wat in die tijd niet werd geaccepteerd.
Elisabeth neemt de benen en duikt onder met haar vriend. Wat zij niet weet is dat haar moeder haar een flinke som geld en een kapitaal huis aan de Herengracht heeft nagelaten, te verkrijgen op haar 18e verjaardag. Haar vader wil koste wat kost voorkomen dat zijn afvallige dochter het geld in handen krijgt en er ontbrandt een (vooral juridische) strijd tussen vader en dochter die tientallen jaren gaat duren. De dochter komt er pas veel later achter dat het haar vader om haar geld te doen is.

De historicus Machiel Bosman heeft deze geschiedenis gereconstrueerd op basis van het archief van de Hoge Raad en stukken in het Amsterdams Notarieel Archief.

Op internet wordt dit verhaal omschreven als 'een Shakespeariaans drama over liefde en macht, eer en geluk, moed en verraad'. Dat vind ik iets overtrokken.
Ik vond het vooral een boeiend verhaal over de zeden en gewoonten in het Amsterdam van de Gouden Eeuw.
Het past in de moderne manier van geschiedschrijving, waarbij een micro-geschiedenis (meestal het verhaal van iemands leven) wordt gebruikt om de 'grote' geschiedenis aan op te hangen.

Een aanrader dus voor iedereen die houdt van (Nederlandse) geschiedenis.

Boekgegevens:
Uitgeverij Athenaeum - Polak & Van Gennep, 2009, 158 blz.
Het verhaal wordt gevolgd door een zeer uitgebreide verantwoording
Dit boek werd genomineerd voor de AKO literatuurprijs 2008

Nina Sankovitch - Tolstoy and the purple chair

Na de dood van haar oudere zuster Anne-Marie zoekt Nina naar zingeving; hoe zij die dood ooit kan verwerken en weer kan lachen en genieten van het leven. En een antwoord op de vraag waarom zij wel door mag leven en hoe ze dat dan moet doen. Na 3 jaar voor zichzelf en haar dode zus op de vlucht te zijn geweest, besluit ze pas op de plaats te maken en te proberen zingeving (terug) te vinden door te lezen. Door véél te lezen: een jaar lang, vanaf haar 46e verjaardag, elke dag één boek.
In Tolstoy and the purple chair haar verslag: waarom ze ertoe gekomen is, hoe het haar vergaan is.
Ze heeft een website gemaakt (www.readallday.org) en daarop alle reviews gezet want dat was 'part of the deal': elke dag een boek lezen én er een review over schrijven.
In andere recensies over dit boek las ik dat sommigen niet kunnen begrijpen hoe het lezen van een boek per dag je over een groot verdriet heen kan helpen. Ik snap het wel; je hebt een rustpauze nodig. Je zoekt iets om weer houvast te krijgen in het leven. Je hebt een passie voor lezen. Een passie die je deelde met je overleden zus.
En dus ga je lezen, alsof je leven ervan afhangt. Ergens in het boek komt een citaat voor van Cyril Connolly: "Literature becomes an escape, not from, but into living." En so be it.

Nina heeft geen betaalde baan, maar wel een gezin met 4 kinderen, dus zomaar de hele dag lekker lezen is er niet bij. Er moeten kinderen naar school gebracht worden, naar voetbal, naar hockey, naar feestjes. Er moet schoongemaakt,gewassen en gekookt worden. Met een goed geïnstrueerd gezin waarin ieder zijn taken krijgt, lukt het haar toch elke dag een boek te lezen. Dat doet ze vooral savonds, in haar favoriete oude paarse stoel. Ik zie haar zo zitten, opgekruld in die stoel, boek op schoot, huis in stilte, buiten is het donker. Of zit ik nu een beetje te romantiseren?

Omdat het lezen niet zomaar lekker lezen is, maar lezen om weer zin in het leven te krijgen, leest ze heel intensief. Dat geeft een extra dimensie aan wat ze schrijft en tilt het boek uit boven de andere 'kijk eens wat ik allemaal gelezen heb' boeken. Tot mijn grote opluchting blijft name-dropping ('kijk eens welke auteurs ik allemaal heb ontmoet') achterwege. In plaats daarvan lees je over de liefde voor lezen van een vrouw die een pauze heeft genomen van het leven.
Nina denkt na over haar jeugd, zo onbezorgd en gelukkig. De tijd die ze met haar zus heeft doorgebracht. Ze denkt na over geluk en verdriet, over blijheid, over goedheid. En dit alles doorspekt met de dagelijkse dingetjes van het gezin, waardoor het nergens melodramatisch wordt. Ze zegt veel mooie en ware dingen.
Zoals over schoonheid:

'There is always an answer to despair, and that is the promise of beauty waiting in the futere. I know it is coming because I have seen en felt beauty in the past.'

Op haar site komen al snel veel reacties binnen over de boeken die ze bespreekt, waardoor een niet meer te stoppen voortdurende discussie over boeken op gang komt.

'I was sharing memories of one of life's greatest pleasures, reading, with an ever larger group of friends and strangers, readers and writers both.... Each of us brought our own experience in how we interpreted the book but the words we read were the same. We were sharing with each other and with the author. The benefits of sharing books are 'threefold' as Henry Miller promised: a multitude of books to read, a world of new authors to know and the universe of readers with whom to share the reading experience.'

Hier spreekt een vrouw met een passie voor lezen!

Ze eindigt haar jaar met een vernieuwde zin in het leven. Door het lezen, de troost en de wijsheid uit boeken, heeft ze een manier gevonden om met de dood van haar zus te kunnen leven.

'My year of magical reading was proving to be a fitting ending to my overwhelming sorrow and a solid beginning to the rest of my life'.

Gelukkig schreef ze, voor ze terugkeerde naar het echte leven, eerst nog dit mooie, wijze boek dat weer zorgde voor een flinke uitbreiding van mijn wensenlijstje. En is ze blijven lezen. En kunnen wij blijven genieten van wat ze daarover te vertellen heeft.

Andere reviews:
Leeswammes
My stream of consciousness (voorheen: Boek(en)liefde)

Boekgegevens
Uitgeverij Harpers Collins Publishers, 2011, 207 blz.
Achterin het boek is een lijst met alle 365 boeken opgenomen. Deze lijst staat ook op de site, met als extra'tje wat haar favoriete boeken zijn geweest.
Ik las dit boek: als ebook

Het boek is vertaald als: Een boek per dag (een jaar vol inspiratie) en verschenen bij uitgeverij Artemis en co