Vertaald als: De vergeefse wake
Ik ben helemaal niet zo in voor boeken over Afghanistan en zeker niet als die over de oorlog gaan. Dit boek werd echter nadrukkelijk aanbevolen door meerdere mensen tijdens een bloggersbijeenkomst, en we spraken af het de volgende bijeenkomst te bespreken.
Zelf zou ik het boek dus nooit opgepakt hebben. Maar ik ben erg blij dat ik dat nu wel gedaan heb.
Het verhaal speelt zich voornamelijk af in een huis bij een meer en een parfum-fabriek, even buiten de Afghaanse plaats Usha, gelegen bij het Tora Bora gebergte.
Het is de periode na 9/11, de Amerikanen voeren een strijd tegen de Taliban en, alsof het nog niet genoeg is, wordt het land ook nog beheerst door de interne stammenstrijd. Er is niet één kwaad, er zijn vele kwaden.
In het huis woont de engelsman Marcus Caldwell, en hij heeft een gaste, de russische Lara. Zij is op zoek naar haar broer Benedikt, die als russisch soldaat naar Afghanistan werd gestuurd tijdens de Afghaanse oorlog (1979 tot 1989) en nooit is teruggekeerd. Haar komt ter ore dat de dochter van Marcus, Zadeem, mogelijk meer informatie heeft over haar broer.
De dochter leeft echter niet meer, evenals haar moeder, de Afghaanse Qatrina. Gaandeweg lezen we wat er met Zadeem en Qatrina is gebeurd. Met gruwelijke details, die je liever niet wilt lezen, maar waarvan het wel goed is om het te lezen.Het is weliswaar fictie, maar ik geloof zeker dat in een (islamitisch) land in oorlog veel van de beschreven dingen echt gebeuren, en daar kun en mag je dan toch niet je ogen voor sluiten.
Alle partijen die in een rol hebben gespeeld of nog spelen in de verwoesting van dit land, komen vroeg of laat in het huis van Marcus terecht en doen in dit boek hun verhaal of krijgen een stem door wat anderen over hen vertellen: de Europeaan en arts Marcus, zijn vrouw de Afghaanse arts Qatrina, de half Afghaanse dochter Zadeem, de Russische Lara en haar broer Benedikt, de Amerikaan David Town die een relatie gehad blijkt de hebben met Zadeem, de afghaanse islamitische fundamentalist Casa, de afghaanse onderwijzeres Dunia. Allen hebben veel verloren, zoniet hun leven dan toch hun dierbaarste bezit.
Tegenover de gruwelijkheden, die ik soms echt als schokkend ervaarde, heeft het verhaal een beeldende, bijna poëtische kracht en een groot mededogen met de personages. Liefde, kunst en literatuur spelen een belangrijke rol, evenals de zintuigen. Dit vormt een prachtig contrast tegenover de allesoverheersende Taliban, die juist proberen alle liefde en zintuiglijke ervaringen uit te bannen. Het is echter niet zo, dat de islam eenzijdig wordt belicht. Niet alleen de fundamentalistische, letterlijke uitleg. Maar ook de mooie dingen van de islam. De poëzie, de liefde voor de mens, de oprechtheid. In een tijd waarin de nuance vaak ver te zoeken is, is dat wel een verademing.
Daardoor werd het uiteindelijk een prachtige leeservaring en een verhaal dat mij nog lang bij zal blijven.
Boekgegevens:
Faber and Faber Ltd, 2008, 264 blz
Ebook
Geen opmerkingen:
Een reactie posten