Inge Schilperoord - Muidhond

Inge Schilperoord - Muidhond (NL, 2015)

De achtergrond van Inge Schilperoord zal bij de meeste lezers wel bekend zijn, maar voor wie het niet weet: Schilperoord is forensisch psycholoog en werkt voor (o.a.) TBS-klinieken zoals het Pieter Baan Centrum. De hoofdpersoon van Muidhond, Jonathan, is gebaseerd op één van haar clienten, een man die dingen had gedaan die zij afkeurde maar die zij desondanks sympathiek vond. Dit gegeven vormt het uitgangspunt van Muidhond.

Het boek vangt aan op de dag dat Jonathan wordt vrijgelaten uit de gevangenis. Hoewel het niet wordt uitgesproken, is al snel duidelijk dat Jonathan pedofiel is en iets met een jong buurmeisje, Betsy, heeft uitgevreten maar wegens gebrek aan bewijs is vrijgelaten. Jonathan komt thuis bij zijn oude, astmatische moeder, die hem stelselmatig 'jochie' noemt. Er wordt niet gesproken over wat hij heeft gedaan en verder zijn de omstandigheden zo metaforisch dat het er wat mij betreft iets te dik bovenop ligt: ze wonen in één van de twee huizen van de wijk die nog overeind staan, de rest is al gesloopt. De wijk bevindt zich in een kustplaatsje waar ook duinen en een duinmeertje zijn te vinden (van die typische plekken waar altijd dingen gebeuren die niet pluis zijn).In het andere huis woont een jong meisje met haar moeder. Die moeder is nooit thuis en Elke verschijnt regelmatig bij Jonathan, om met zijn hond Milk te spelen. Het is bloedheet en het wordt steeds warmer. Jonathan vangt een dag na zijn thuiskomst een zieke vis in het duinmeertje en stopt die thuis in zijn aquarium. Het is een zeelt ofwel muidhond, waarvan de volksverhalen zeggen dat hij ziektes bij mensen kan genezen. Jonathan, een vrij simpele van geest, verbindt zijn lot aan dat van de vis. Met de vis gaat het steeds slechter, met Jonathan ook.
Want hoewel hij dagelijks oefent in zijn werkboek en probeert zijn gevoelens gescheiden te houden van zijn gedrag, neemt zijn aanvankelijke oprechte zorgzaamheid om de eenzame Elke al snel een gevaarlijke wending.

Ik kan helaas niet meegaan in de vele loftuitingen die dit boek heeft ontvangen. Niet alleen de metaforische setting en de zich steeds herhalende beschrijvingen van Jonathans dagindeling gingen mij dwarszitten (voor de zoveelste keer schilt hij aardappelen, legt een kaartje met zijn moeder en kijkt een tv-quiz met zijn moeder) maar vooral dit: het verhaal is geschreven vanuit het hoofd van Jonathan, je zit als lezer in zijn gedachten. Dat heeft Schilperoord op zich knap gedaan. Maar mijn punt is: ik wil helemaal niet in het hoofd van een pedofiel zitten. Ik kan wel zo ongeveer bedenken hoe dat gaat in het hoofd van een pedofiel die in contact komt met een jong kind. Ik hoef dat niet op deze manier voor mezelf verbeeld te zien.

Muidhond heeft al de Bronzen Uil gewonnen (Vlaamse prijs voor het beste Nederlandstalige debuut), was genomineerd voor de ECI literatuurprijs 2015 en is genomineerd voor de Libris Literatuurprijs.
Ik kan het me eerlijk gezegd zelf niet voorstellen, maar gezien de vele sterrenrecensies zou het mij niet verbazen als ze deze prijs nog wint ook.

ps op veler verzoek is de kattenwaardering weer terug