Mary Costello - Academy street

Terwijl Lotje langzaam gaar ligt te stoven op de verwarming, lees ik het beste boek van dit jaar. Hè? Tot nu toe dan.

Want ik las zo'n prachtig boek, ik kan me bijna niet voorstellen dat er een nóg beter boek voorbij zal komen...
Academy Street gaat over een Ierse vrouw, Tess Lohan, die als klein meisje haar moeder verliest. Vader is een stugge man die zijn genegenheid niet kan uiten en het al moeilijk genoeg heeft zijn 6 kinderen een fatsoenlijke opvoeding te geven. Door de schok van haar moeders dood en later de dood van een zigeunermeisje waar ze mee in contact is geweest, stopt Tess met praten. Het is de stalknecht van de familie die haar haar woorden teruggeeft. Tess is een heel gevoelig, kwetsbaar, verlegen meisje dat zich snel in zichzelf terugtrekt. Des te opmerkelijker is het dat ze, na een opleiding voor verpleegkundige, haar zus achterna reist naar Amerika en in New York een leven op wil bouwen. We hebben het dan over het New York van de veertiger jaren, het is de stad waar alles gebeurt, waar alles mogelijk is, waar het bruist, een stad in opbouw in een land in opbouw. Zeer in contrast met Ierland,waar alles stagneert, waar men er vanuit de katholieke kerk nog strenge en dogmatische opvattingen op na houdt.
Tess is zo naïef en tegelijk zo intens in haar gevoelens, dat je steeds denkt: meisje kijk toch uit, straks word je beschadigd! Dat gebeurt natuurlijk toch, met grote gevolgen.

Het contrast tussen het behoudende Ierland en het 'vrije' Amerika loopt door het hele boek heen, maar meer dan dat gaat dit ook over het contrast tussen de buiten-en binnenwereld van Tess, die bangelijke, zeer introverte vrouw met het intense gevoelsleven die zo graag het leven in zijn volheid wil leven.  Het breekt je hart om te lezen hoe Tess haar eigen eenzaamheid beleeft.
Het leven van deze vrouw is een voor de buitenwereld tamelijk betekenisloos leven dat in werkelijk prachtig, delicaat en meeslepend proza toch betekenis krijgt.  Het deed me in die zin erg aan Stoner denken en daar ben ik niet de enige in, want in diverse recensies kwam ik die vergelijking tegen.

Het is maar een klein boek (mijn engelstalige ebook is 144 blz.) dat je niettemin voortdurend na laat denken en dat je uiteindelijk heel stil maakt.  Literatuur die doet wat literatuur vermag: je helpen herinneren wat het betekent om mens te zijn.



Mary Costello is een Ierse schrijfster, Academy Street is haar eerste roman. Eerder schreef zij een verhalenbundel. 
De Nederlandse vertaling verschijnt op 10 februari a.s. bij uitgeverij Hollands Diep.