Mijn beste boeken van 2012

Ik heb dit jaar 60 boeken gelezen, dat is meer dan vorig jaar maar natuurlijk altijd te weinig ;-) Liever zou ik zo rond de 100 uitkomen, maar blijkbaar zit er, met een fulltime baan en nog wat andere liefhebberijen, niet meer in. Maar ik ben tevreden! Want onder die 60 zaten erg veel boeken die ik heb gewaardeerd met 4 of 5 sterren, 39 maar liefst.
15 boeken heb ik 3 of 3,5 ster gegeven, 3 boeken 2 sterren, 2 boeken niet uitgelezen en 1 boek niet gewaardeerd.

28 boeken van de 60 waren vertaalde of engelse romans en 13 nederlandse romans. Dat van die nederlandse romans valt me nog reuze mee!
Omdat er te veel 5-sterren boeken waren voor een lijstje, heb ik daarbinnen een top 10 gemaakt. Dat was lastig, welke goede boeken krijgen voorrang op andere goede boeken? Ik heb het gevoel laten spreken; welke boeken hebben me het meest geraakt of verrast?
Omdat ik een nederlandse blog heb, heb ik alleen de nederlandse titels hierin meegewogen.

Hier zijn ze dan:

1. J.R. Moehringer - De spiegelwereld van Willie Sutton
2. Sylvain Tesson - 6 maanden in de Siberische wouden
3. Margaret Mazzantini - Ter wereld gekomen
4. Maria Duenas - Het geluid van de nacht
5. George R.R. Martin - Het spel der tronen
6. Ferdinand von Schirach - De zaak Collini
7. Ron Rash - Serena
8. Rachel Joyce - De onwaarschijnlijke reis van Harold Fry
9. Josha Zwaan - Parnassia
10. Sarah McCoy - De bakkersdochter

Ik wens iedereen een goede jaarwisseling en een mooi en gezond 2013 en natuurlijk een heel mooi en verrassend leesjaar!

Sylvain Tesson - 6 maanden in de Siberische wouden

Ik heb me de laatste dagen in de Siberische wouden opgehouden. Bij -34 graden. In een blokhut van 3 bij 3 meter. Met Sylvain Tesson. Die daar de ultieme kluizenaarservaring opdeed. Ik houd van boeken die zich afspelen in extreme kou en ik weet dat er onder jullie meer zijn die deze afwijking hebben. Met dit boek kun je je hart ophalen!

6 maanden, van februari tot en met juli 2010 bracht hij door in een blokhut aan de noordwestelijke rand van het Bajkalmeer in Siberië, aan de Kaap van de Ceders van het Noorden. Met een voorraad rijst, pasta en tabasco, sigaren en wodka voor 6 maanden en een kist met 60 boeken wilde hij daar de rust vinden die hij tijdens zijn reizen niet kon vinden. Tijdens die 6 maanden hield hij een dagboek bij. Dit boek is daar het resultaat van.

Wat werd ik jaloers op deze fransman, die daar midden in de natuur zijn goddelijke gang kon gaan, lezen, wandelen, genieten van de natuur, hout hakken, zelfvoorzienend zijn. Over 'simplify your life' gesproken, leven in een blokhut van 3x3, een bed, een tafel, een oventje en een houtkachel. Meer heeft een mens niet nodig.

"De blokhut, koninkrijk van de vereenvoudiging. Onder de naaldbomen beperkt het leven zich tot hoofdzaken."

Talloze stukken heb ik aan zitten strepen, uitspraken over onze maatschappij, over de mens die maar nietsontziend neemt van de aarde wat haar uitkomt. Over de natuur, het wezen van de mens.
Over de voorwaarden voor innerlijke vrijheid. Over eenzaamheid:

"Er gaat niets boven eenzaamheid. Het enige wat nog aan mijn geluk ontbreekt, is iemand aan wie ik kan uitleggen hoe gelukkig ik ben."

Ik vroeg me af in hoeverre je, als je zo alleen aan het lezen, denken en reflecteren bent, daar toch een ander als klankbord voor nodig hebt; in het begin komt er zo'n stroom aan gedachten los dat je denk ik vooral bezig bent met het ordenen daarvan, maar daarna? Is het voldoende te denken 'om het denken' of is een klankbord onontbeerlijk?
Tesson geeft daar niet direct antwoord op, maar wel zegt hij dat als je zo lang alleen zit, je moet leven in het moment. Niets gaan plannen, anders wordt je gek. En hij legt natuurlijk zijn gedachten vast in een dagboek.
Zijn vriendin maakt het, als hij 4 maanden in zijn hut zit, uit via een SMS op de satelliettelefoon die hij mee had voor noodgevallen. Wat een rotstreek. Want je kunt niet even gaan vragen waarom?
Tesson stort in maar zijn 2 Siberische honden en de boeken helpen hem er overheen.

Ik denk dat ik zelf ook wel trekjes heb van een kluizenaar, maar om 4 maanden in bittere kou te zitten (de laatste 2 maanden was het zomer), dat gaat wel ver (en waarschijnlijk is het ook te gevaarlijk voor een vrouw om alleen in een onherbergzaam gebied te zitten, niet vanwege de dieren maar de russische mannen...).
Tesson krijgt wel af en toe visite (russische vrienden) en gaat ook af en toe naar andere eenzame lieden (boswachters of beheerders van 'weerstations' die net als Tesson in een blokhut in een afgelegen gebied wonen). Maar verder is hij alleen.
Wat hij er echter niet bij heeft verteld, is dat er ook iemand is langsgeweest die er een film van heeft gemaakt. Maar ook wel weer fijn voor ons, want je krijgt een goed beeld van hoe hij daar zit, hoe de hut eruit ziet, hoe zijn uitzicht eruit ziet.
Het filmpje is HIER te vinden. Dit is een filmpje van 10 minuten. Er is ook een versie van een uur, die zie je er vanzelf naast staan. Ik heb alleen de korte gekeken, de lange heb ik nog tegoed. Ik kon vrijwel niets verstaan van wat Tesson allemaal vertelt maar de beelden! Die zijn prachtig!

De lijst met boeken is overigens ook afgedrukt, voor de geinteresseerden. Veel Franse klassiekers en filosofen.

Nog één die nog dit jaar meekan met de beste boeken van 2012!

Ferdinand von Schirach - De zaak Collini

Wat een fenomenaal boek, deze kleine duitse roman.
Een bejaarde man, Hans Meyer, wordt op brute wijze vermoord in zijn hotelkamer. Zijn moordenaar, Fabrizio Collini, belt zelf de politie en blijft wachten om te worden gearresteerd. Hij geeft echter niets prijs over zijn motief, en de rechtszaak is al bijna voorbij zonder dat er iets duidelijk wordt.  Maar de jonge, beginnende advocaat van Collini, Caspar Leinen, wil de zaak niet met dit onbevredigende resultaat  laten eindigen en gaat op onderzoek uit.

Deze roman die slechts 157 pagina's bevat, moet volgens de regels een misdaadroman worden genoemd, maar die misdaad is niet waar het hier om gaat. Want je kunt natuurlijk wel op je klompen aanvoelen wat het motief zou kunnen zijn als het om een oude Duitser gaat.....
Nee, het verhaal drijft op het karakter van de jonge advocaat Leinen. Die leren wij in kort bestek goed kennen, maar vooral ook hoe hij integer probeert te blijven in een wereld waarin je heel sterk in je schoenen moet staan. De zaak Collini is zijn eerste zaak. Het is een verhaal waarin het gaat om goed en kwaad, maar vooral ook de diffuse scheidslijn daartussen. Het is enorm goed geschreven, er staat niets te veel in maar ook eigenlijk niets te weinig, en dat is knap. Ik las het in één adem uit. En laat het daarbij. Een korte bespreking van een kort maar knap boek.

En daarmee komt alwéér een boek wat ik op de valreep van oud naar nieuw lees, in mijn 'beste boeken' van dit jaar!

Tommy Wieringa - Dit zijn de namen

Een boek van Tommy Wieringa is altijd een prettige leeservaring voor mij, omdat zijn stijl mij erg aanspreekt. Beeldend, niet te veel mooischrijverij maar wel van die speciale zinnen  die tussen heel veel andere, gewone zinnen in staan, waardoor ze je extra raken.

Bij Dit zijn de namen had ik toch wel gemengde gevoelens. Het begint weer erg goed; twee verhaallijnen, die van Pontus Beg, een politiecommissaris in de russische stad Michailopol en die van een groep vluchtelingen die al maanden over de steppe dwaalt, om uiteindelijk in Michailopol terecht te komen en zo te ontdekken dat ze nooit de grens over zijn gegaan. Op het moment dat ze in de stad van Pontus Beg arriveren, komen de verhaallijnen bij elkaar en wordt het één verhaal. Dit is iets na de helft. Daarna gaat het verhaal wat mij betreft ook een beetje ontsporen.

In het eerste deel ontdekt Pontus, die als commissaris met de nodige persoonlijke problemen niet zou misstaan in een policier a la Mankell, dat hij Joodse roots heeft. Daar waar Pontus steeds meer identiteit krijgt, raken de vluchtelingen die steeds meer kwijt. Om te overleven moeten zij loslaten wie zij dachten te zijn. Het verhaal van hun gedwaal over die eindeloze steppe, zonder bescherming, zonder voedsel, in afmattende regen en brandende zon, achtervolgt je, het zijn bijna spookachtige beelden.

Maar....en nu moet ik helaas toch iets weg gaan geven over de plot, anders kan ik mijn kritische punt niet onderbouwen.
Dus wil je dit boek nog lezen:

*****LET OP: SPOILERS*****

Bij de groep vluchtelingen (de meeste eenvoudige russische boeren of criminelen) is ook een Ethiopiër, die zich steeds wat afzijdig houdt. Op een gegeven moment gaat de groep denken dat hij speciale krachten heeft. Eerst zien ze die als bedreigend, maar als ze hem gedood hebben, halen ze het in hun hoofd dat hij de andere, inmiddels tijdens de zwerftocht overleden vluchtelingen heeft opgegeten en daardoor bovennatuurlijke krachten heeft gekregen die hen de weg zal wijzen.
Ze hakken zijn hoofd af en sjouwen dat mee.

Pontus inmiddels heeft zich helemaal verdiept in het jodendom, en in aanraking gekomen met het hoofd van de Ethiopiër, gaat hij vergelijkingen treffen tussen het uitverkoren joodse volk, dat de beenderen van Jozef met zich meedroeg naar het beloofde land, en de groep vluchtelingen die het hoofd meegedragen heeft naar hún beloofde land (alleen bleek het nog steeds hetzelfde land te zijn).

*****EINDE SPOILERS*****


Tja en hier ging ik langzaam afhaken, hier werd het allemaal een beetje zweverig, een te zware symboliek die wat mij betreft veel te ver uit de bocht ging. Het zeurt dan nog een hele tijd door over joodse reiniging en verlossing en afgoderij.
Jammer, want voordat het ontspoorde was het wat mij betreft een mooi verhaal over wat identiteit is, en wat ons mens maakt. En in dat kader vond ik de vergelijking tussen het vinden van een identiteit door Pontus en het verliezen van  identiteit van de vluchtelingen (ze zijn letterlijk naamloos, omdat dat ze kansrijker maakt bij de opvang) erg mooi.

Nou ja alle draden worden uiteindelijk wel netjes afgehecht, maar toen was het voor mij al te laat.

Wat ik ook wel jammer vond, was dat het eigenlijk helemaal geen Nederlands boek is. Het gaat over Russen en speelt zich af in Rusland. Jammer want ik lees al genoeg boeken die zich elders afspelen, en verwacht van Nederlandse romans juist dat ze gaan over Nederlanders of over Nederland.
Helaas, een tegenvaller dit keer.

J.R.Moehringer - De spiegelwereld van Willie Sutton

Oorspronkelijke titel: Sutton

Een boek over een bankrover? Daar zou ik niet zo snel voor overstag gaan. Dacht ik.  Ik had de oorspronkelijke engelstalige versie 'Sutton' al een tijdje op het vizier, omdat ik het op engelstalige blogs veel tegenkwam. Maar het was pas toen dit boek als 'Boek van de maand'  werd verkozen bij DWDD dat ik toch eens verder heb gekeken. En ben gaan lezen. En doorlas, met rode oortjes. En dit met grote waarschijnlijkheid mijn beste boek van 2012 gaat worden....het trok mij met kracht uit mijn (kleine) leesdip.

De aanleiding voor deze roman is een merkwaardige; in 1969 wordt de beroemde en tegelijk beruchte bankrover Willie Sutton, dan 68 jaar oud, plotseling vrijgelaten uit de Attica Correctional Facility. Hoewel de pers staat te dringen, geeft hij slechts één interview en brengt daarvoor een dag door met een verslaggever en fotograaf van een krant. Ze bezoeken op die dag vele plekken in New York City. Het artikel dat hiervan verschijnt is echter een raar kort artikel met veel aantoonbare fouten (of leugens?) en geeft weinig prijs over het leven van Willie Sutton. Sutton, de verslaggever en de fotograaf zijn inmiddels dood en niemand weet wat er die dag besproken is, en hoe het leven van Sutton er die 68 jaar uit heeft gezien. J.R. Moehringer verzon het verhaal van Willie Sutton om de schaarse feiten heen.

Moehringer koos in dit boek voor de flash backs: stukjes verslag van de toer door New York van de 68-jarige, net vrijgelaten Sutton worden afgewisseld door lange stukken over zijn leven. Op deze manier reflecteert Sutton op zijn eigen leven. Dat eigenlijk een aaneenschakeling van ellende was. Sutton wordt geboren als zoon van Ierse emigranten in 'Irish Town', zo'n beetje het armste deel van Brooklyn. Ten tijde van zijn geboorte voelt men nog de naweëen van de Crash van 1893, gevolgd door de 'Panic' van 1907 en de 'Depression' van 1914.  Het is dus crisis en de arme immigranten staan met lege handen, terwijl de banken één voor één ploffen en de bankiers er lachend met het geld van door gaan. Moehringer trekt hier een mooie parallel met de huidige financiele crisis. In dit boek gaat het veel over geld; hoe erg het is als je het niet hebt maar ook hoe het alles kapot kan maken.

Willie Sutton is een gevoelige jongen die vroegtijdig van school moet en een paar armoedige en kortstondige baantjes heeft, tot er helemaal geen werk meer is. Zijn verliefdheid op de rijke Bess Endner zorgt ervoor dat hij zijn eerste misdaad pleegt: hij kraakt de kluis van haar vader, een scheepsmagnaat, om er met Bess en zijn vriend Happy vandoor te gaan. Een misdaad uit liefde. Ze worden al snel opgepakt, het wordt Willies eerste gevangenschap. Als hij vrijkomt probeert hij een leven aan de goede kant te leiden, maar dat valt niet mee als er geen banen zijn en je honger hebt. En Willie heeft een talent: kluizen kraken (bij voorkeur van grote banken).
Enfin Willie wordt rijk en weer arm, belandt een aantal keer in de gevangenis en ontsnapt daar ook drie keer weer uit.

Het mooie is, dat je als lezer voortdurend wordt uitgedaagd om iets van Willie te vinden; hij is immers een crimineel, hoewel hij nooit geweld gebruikt bij zijn bankovervallen en in die zin geen slachtoffers maakt. Hij wordt daarom door veel (arme) mensen gezien als een held, een soort Robin Hood. Maar hij blijft een crimineel die iets voor zichzelf neemt dat niet van hem is.
Tegelijkertijd is Willie een bijzonder sympathieke man; het is een gevoelig mens met een gezond gevoel voor humor en hij houdt van lezen.
Op de vraag van Willie aan een gevangenispsychiater of die vindt dat Willie in de gevangenis thuishoort, wordt Willie én de lezer een spiegel voorgehouden.

Een verhaal waarin je als lezer voortdurend heen en weer geschud wordt. Maar ook een spannend verhaal, vooral natuurlijk vanwege de ontsnappingen. En ook een verhaal om over na te denken; een eeuw later zitten we eigenlijk in eenzelfde crisis als toen, is er wel zo veel veranderd?

Een heerlijk, mooi en spannend boek dat ik met een gerust hart aan iedereen durf aan te raden. Op de valreep mijn mooiste van 2012.....

Uitdaging: Ik Lees Nederlands

Ik ben helemaal niet van de uitdagingen en 'challenges', ik houd niet van die druk om persé iets te moeten lezen. Maar aan deze uitdaging van Boekblogger kan ik gemakkelijk voldoen: in 2013 x Nederlandse boeken lezen. Want dat was ik toch al van plan!
x betekent in mijn geval 10 boeken, ik doe mee op Stroopwafelnivo.

Ik heb al wat boeken in mijn hoofd. Het boek wat bovenaan de lijst van onze gastvrouw staat nl. Ik was Amerika van Gustaaf Peek heb ik ook al een poosje op mijn reader staan, dus die doet mee. Verder wil ik minstens één boek van Alex Boogers lezen. Het nieuwe boek van Nico Dros (Oorlogsparadijs). Een boek van Elsschot. Arthur Japin: de Overgave. Over de rest ga ik nog even nadenken, ik wil me ook niet al te veel vastpinnen op een lijstje.

Count me in, Boekblogger!

Wat doet ze toch?

Ik heb al een tijdje niet over boeken geschreven, dus ik kan me voorstellen dat jullie denken: wat is ze toch aan het doen?
Tja, druk met van alles, zeer tegen de zin van huisgenote Lotje want die is erg gesteld op Rust en Regelmaat.
'Van alles', dat betekent: huishoudelijke beslommeringen, kerstsfeer, creatieve dingen. Maar lezen, ho maar. Het lukte ook even niet, ik had er de concentratie niet voor en een soort van vermoeidheid in mijn hoofd. Het was geen echte leesdip maar elke boek wat ik opensloeg, sloeg ik na een bladzijde of 20 net zo hard weer dicht. Het beklijfde niet. Uit pure armoede ben ik tijdschriften gaan lezen ;-)

Maar de afgelopen week sloeg de stemming om. De kerstsfeer was 'klaar', vrijdag is voor mij een korte vakantie begonnen (tot na de kerst) en er kwam rust in het hoofd.
Het boek wat me weer in een leesritme kreeg, is Sutton van J.R.Moehringer. Vertaald als: De Spiegelwereld van Willie Sutton. Een heerlijk, goed geschreven, boeiend verhaal over een Iers jochie in New York, dat uitgroeit tot Amerika's grootste maar ook meest geliefde bankrover. Later meer hierover.
Daarnaast ben ik net met Dit zijn de namen van Tommy Wieringa begonnen.
                                                                                     

Met de vakantie in het vooruitzicht heb ik ook een voorraadje uit de biep aangelegd. Ik zal ze waarschijnlijk niet allemaal lezen, maar de bovenste zeker wel. Van boven naar onder:
Ferdinand von Schirach - De zaak Collini
Gillian Flynn - Donker hart (Gone girl)
Bernadette McGill - Charlotte's vleugels (The Butterfly Cabinet)
Suzannah Dunn - De koningin van de verleiding (historische roman spelend aan het hof van Henry VIII ten tijde van Anna Boleyn, maar met twee 'gewone' mensen als hoofdpersonen)
Stendhal - De kartuize van Parma
Di Morrissey - De roep van de rode aarde

Kortom, alle seinen staan weer op groen: lezen lukt weer, er is voorraad en het is vakantie!

En Lotje komt ook weer tot rust......

Sprookjeswereld

Dit keer even niet over boeken, want als het buiten zo mooi is, moet je even met je neus uit de boeken, de natuur in. Ik ben zo'n geluksvogel die aan de rand van het bos woont, dus ik was meteen daar waar het sprookjesachtig mooi was. Het was bijna onwerelds, die witte, stille wereld.
Ik moest een paar keer denken aan Kind van Sneeuw van Eowyn Ivey...
Onder mijn impressies.

De eerste lijstjes

1 december, en de eerste (engelstalige) lijstjes van 'Beste boeken van 2012' zijn alweer verschenen. Altijd leuk en handig als je nog een goed boek voor de kerstdagen zoekt...

De New York Times publiceerde zowel een '10 Best Books of 2012'  als de beroemde lijst van '100 Notable Books of 2012'.

De Guardian publiceert zijn beste boeken in Books of the year 2012. Maar hebben ook een lijst waarin schrijvers hun favoriete boeken van 2012 kiezen: Authors choose their favourites. En alsof het nog niet genoeg is, maakten ze ook nog lijsten per genre, onder de titel Christmas Gifts 2012.  Enfin, kijk zelf maar!

En, voor wie het gemist heeft (dit heeft niets met 'best of 2012'  lijstjes te maken) de verkiezing van het Beste boek van de maand bij De Wereld Draait Door. Daar zat toch weer een (voor mij) verrassend (dat wil zeggen onbekend) boek bij, Oorlogsparadijs van Nico Dros. Kijk zelf naar de enorm gepassioneerde aanprijzing van dit boek...

De sfeervolle tekening van de boekenkast heb ik geleend van www.fanpop.com

Ron Rash - Serena

Ik lees de laatste tijd wat minder. Ik ben naast het lezen een beetje creatief aan het rommelen. Maar deze fascinerende roman las ik nog net op de drempel naar december uit.

Serena speelt zich af in North Carolina rond 1920 (The Great Depression), het toneel is dat van de houthandel: de enorme houtkap die zich in dit soort ruige gebieden afspeelde. Ik zeg met opzet het toneel, want Rash baseerde zijn verhaal op het klassieke Elizabethaanse drama. Het boek bevat 4 delen en een zgn. 'coda' (eindstuk) waarin we lezen hoe het de hoofdpersoon, Serena, verder vergaat. De schrijver heeft zich erg laten beïnvloeden door zowel William Shakespeare als Christopher Marlowe, de grote schrijvers van het Elizabethaanse toneel.

Serena is de kersverse bruid van Pemberton, die hij meeneemt vanuit Boston naar de plek waar hij al langere tijd woont: het kamp van de houthakkers in een gebied in de Appalachen. In het begin van het verhaal wordt een belangrijke toon gezet, wanneer Serena wordt geconfronteerd met Rachel Harmon, een voormalig, zwanger liefje van Pemberton en haar vader:

'U beweert dus dat zij het kind van mijn man draagt.'
'Dat is niet alleen een bewering', zei Harmon.
'Dan mag u zich een gelukkig man prijzen', zei Serena tegen Harmon. 'Beter zaad om een kind bij haar te verwekken zult u niet vinden. Dat blijkt wel uit de omvang van haar buik'.
Serena keek de dochter aan.
'Maar meer zul je er niet van hem krijgen. Ik ben er nu. Alle andere kinderen die hij krijgt zullen van mij zijn.'

Serena is een keiharde vrouw die geen emoties kent, behalve voor haar man, zo lijkt het maar zelfs als ze haar genegenheid voor hem laat zien, krijg je daar een ongemakkelijk gevoel bij. Hier klopt iets niet, dacht ik steeds.
Maar het is niet alleen het verhaal van Serena. Het is ook een aanklacht tegen de enorme houtkap en ontbossing die daar in het begin van de 20e eeuw heeft plaatsgevonden; de Pembertons krijgen te maken met de overheid, die van het gebied een nationaal park willen maken: het begin van het Smoky Mountains National Park. Om de houtkap zo vlug mogelijk door te zetten en zo snel mogelijk de winst op te strijken, gaan de Pembertons letterlijk over lijken; een ieder die ze dwars zit wordt omgelegd.
Als blijkt dat Serena geen kinderen kan krijgen, brokkelt haar laatste restje menselijkheid weg en zet zij een meedogenloze jacht in op het kind van Pemberton dat hij bij Rachel heeft verwekt, de jongen Jacob.

Ron Rash is van huis uit een dichter, en dat is te merken. Niet alleen aan de vorm (de vier delen, de verhalen van de houthakkers die commentaar vormen op het verhaal van de Pembertons) maar ook aan de manier waarop dit verhaal geschreven is. Hij zet beelden neer die zich zo in mijn hoofd hebben vastgezet dat ik denk dat ik ze er nooit meer uitkrijg;  de mannen hebben erg veel ontzag voor Serena, vooral als ze een adelaar africht om op slangen te jagen; slangen waren één van de grootste bedreigingen voor de mannen die op de hellingen bezig waren met de houtkap. Het beschreven beeld waarin zij uitrijdt op haar witte schimmel met op haar arm de enorme adelaar,  maakt haar een haast mythische verschijning.
Andere beelden zijn die van de zwoegende mannen op de onherbergzame hellingen, vooral in de winter. Het gevecht tussen Pemberton en een beer. De adelaar op jacht naar slangen. Een jonge leerling, die bij de zagerij in het water valt en onder de stammen terecht komt. De rij mannen die elke dag staat te wachten bij het kamp in de hoop een baantje te krijgen  Het gevecht tussen de adelaar en een komodo-varaan, meegekomen met een reizend circus....het boek staat bol van dat soort beelden. Vooral het berggebied wordt zo goed in taal gevat dat je er midden in staat. Zoals ik in een engelstalige recensie heb gelezen:

His background as a narrative poet enlivens the imagery of this story. Rash captures the language of the mountains, long reputed to be Elizabethan in character and pronunciation, a myth that reinforces the reality of the characters' speech. The historical reality of the fight for the Great Smoky Mountains National Park is brought to life here, both sides being presented. 

 Er is heel veel uit dit verhaal te halen, veel meer dan ik hier beschrijf (zoals het feit dat Serena verwijst naar godin Selena en het verhaal dat overeenkomsten heeft met Shakespeare's Macbeth) en dat maakt het niet alleen een dwingend verhaal vol met beelden, maar ook een rijk verhaal. Het is een typisch Amerikaans verhaal met veel natuurbeschrijvingen, maar ook het verhaal van een maatschappelijke en meedogenloze strijd om de natuur. Het is een misdaadroman, een psychologische roman, een literaire roman. Het is dat alles tegelijk. En ik heb het nog net op tijd gelezen om het ook nog te kunnen laten meedingen met de beste boeken die ik dit jaar gelezen heb!

Sarah McCoy - De bakkersdochter

Oorspronkelijke titel: The baker's daughter

Ik las dit boek voor de leesclub, we gaan het woensdag bespreken. Ik heb het vanochtend ademloos uit zitten lezen en heb wel weer even een traantje weggepinkt. Nu doe ik dat wel vrij snel hoor ;-) Maar het zegt toch wel iets over hoe ik dit boek heb beleefd.

In De bakkersdochter worden drie verhalen verteld. De hoofdlijn wordt gevormd door het verhaal van Elsie Schmidt en speelt tijdens de laatste jaren van de oorlog. Elsie, de bakkersdochter, die de oorlog probeert door te komen door de SS-er Jozef Hub te vriend te houden, waardoor ze ook de bakkerswinkel open kunnen houden. Haar zus Hazel wordt na de dood van haar verloofde Peter, zwanger en al opgenomen in het Lebensborn-programma van de nazi's (2e - kleinere - verhaallijn), bedoeld om het zuivere arische ras te 'fokken' maar in feite gewoon een ordinair bordeel waar vooral SS-ers hun lusten konden botvieren.
De derde verhaallijn is dat van Reba Adams, journaliste, die in 2007 voor het tijdschrift waar ze voor werkt een interview houdt met Elsie Meriwether van 'Elsie's German Bakery' in El Paso, Texas. Reba raakt bevriend met Elsie en vooral met Elsie's dochter Jane. Reba is verloofd met een mexicaanse immigrant, Riki Chavez, die werkt bij de Amerikaanse douane- en grensbewaking en wiens werk voornamelijk bestaat uit illegale mexicanen terugsturen naar Mexico.
Door deze derde verhaallijn weten we dat Elsie blijkbaar de oorlog overleefd heeft, maar niet hoe ze in Texas terechtgekomen is, en wat er allemaal gebeurd is voordat ze daar terechtkwam. Dat wordt verteld in het verhaal van Elsie, en dit was een meeslepend oorlogsverhaal. Het verhaal van de zus, Hazel, is een verschrikkelijk, schrijnend verhaal over één van de gruwelijke nazi-praktijken, het creëren van het perfecte Arische ras. Dit wat kleinere verhaal, eigenlijk een soort zijpad,  komt voornamelijk tot ons via de brieven die Hazel aan haar zuster Elsie schrijft.
De verhaallijn van Reba maakt het allemaal goed te verteren, zonder haar verhaal, wat ook niet gespeend is van enig (modern) drama, zou het wel een beetje erg veel van het goede worden.

Ik was in het begin een beetje bang voor een 'Haar naam was Sarah ervaring', vooral gezien de omslag. Dat is een rare angst want ik heb dat boek van Tatiana de Rosnay nooit gelezen, maar het is zo vreselijk uitgemolken dat ik dat ook niet meer hoefde, al leek het me geen boek voor mij (maar zelfs daar kan ik me in vergissen).
In ieder geval: dit boek bleek gelukkig niet het melodramatische verhaal te zijn dat ik had gevreesd. Integendeel , ik vond het prachtig, de verhaallijnen wisselen elkaar mooi af en vullen elkaar ook aan; de jacht op de joden aan het eind van de oorlog wordt dunnetjes overgedaan in het hedendaagse verhaal over de onmenselijke jacht op de illegale mexicanen.
Mooi vond ik ook om nu eens te lezen hoe gewone duitse mensen, die probeerden te overleven in een ook voor hen harde oorlogswereld, aankeken tegen het nazisme en hoe bij veel van hen ook een verandering plaatsvond in de manier waarop zij aankeken tegen het nazisme en de oorlog, toen bij hen eindelijk duidelijk werd wat er in de kampen gebeurde.
Er zit ook wel een romantisch aspect in, in die zin dat de liefde hier op alle fronten overwint, de liefde van een vrouw voor een man maar ook de liefde voor familie. Maar dat romantische aspect vond ik een welkom  tegenwicht voor de bittere aspecten, de slechtheid van de mens.
Dat ik aan het eind meerdere malen tranen heb laten vloeien, betekent voor mij al per definitie een 5-sterrenwaardering; want het geeft aan dat ik me door dit boek mee heb laten slepen. Het was, kortom, weer een prachtige leeservaring!

Boeken voor een verlicht Januari

Iris maakte vorige week melding van de (informele) challenge 'Januari 2013: Long awaited reads month'. Ik ben niet van de challenges, maar het idee vond ik wel erg leuk: dat je de maand Januari reserveert voor boeken die je ooit hebt gekocht of op je lijstje gezet, en waarvan je bijna zeker weet dat je er veel plezier en gaat beleven, maar die op de één of andere manier steeds niet aan bod komen (soms jarenlang niet). Laten we eerlijk zijn: Januari is gewoon een vreselijke maand om door te komen; de gezellige dagen zijn achter de rug, de lichtjes zijn opgeborgen maar buiten is het nog donker en koud en het voorjaar laat nog lang op zich wachten.....dan is het toch een heerlijk idee om een paar boeken te lezen waar je echt helemaal in kunt kruipen....

Het idee was om een lijstje te maken om uit te kiezen en je vooral niet van te voren al vast te pinnen op bepaalde boeken, het moet een beetje ontspannen blijven allemaal. Ik ben gek op lijstjes, dus ik zat onmiddellijk na te denken wat er dan op dat lijstje zou komen. Niet te veel maar wel een ruime keuze. Het lijstje werd al weer snel een beetje lang natuurlijk, daarom heb ik de ebooks buiten beschouwing gelaten en alleen gekozen voor het echte werk, omdat ik dat ook wel vind passen bij het 'comfort-lezen' om zo'n nare maand een beetje te verlichten. Dit is het geworden:

Simone de Beauvoir - Alle mensen zijn sterfelijk
Jeroen Brouwers - Geheime kamers
Bernard Cornwell - De winterkoning (dl. 1 van De kronieken van de krijgsheren)
Monica Dickens - One pair of hands
Kerstin Ekman - De dwaas
Richard Ford - Onafhankelijkheidsdag
Joanne Harris - Holy fools
Philip Kerr - Een Berlijnse kwestie (dl. 1 van een serie rond privedetective Bernie Gunther, spelend in het vooroorlogse Berlijn en het na-oorlogse Wenen)
Elizabeth Kostova - De historicus
Andrea Levy - Klein eiland
Mary Doria Russell - De gevangene
Vikram Seth - Verwante stemmen
Jan Siebelink - Margaretha
Mona Simpson - Overal en nergens
Christina Stead - The man who loved children
Beverly Swerling - Stad van dromen (geschiedenis van New York)
Tom Wolfe - In alles een man

En ik zou er nog aan toe willen voegen de boeken van de Dikke-pillen-missie die ik nog niet gelezen heb.

Ik zou bijna zin krijgen in Januari!

Regina O'Melveny - De geneesvrouw

Oorspronkelijke titel: The book of madness and cures

Een vrouwelijke arts die door het Europa van eind 16e eeuw reist....dat is waar deze historische roman over gaat. Een mooie vondst, want zo kan de schrijfster niet alleen veel kwijt over vrouwen (en dan vooral vrouwen die een eigen, zelfstandig leven willen leiden) maar ook over belangrijke Europese steden in die periode.

Gabriella Mondini woont in Venetië. Ze is het enige kind van dottore Mondini en door hem opgeleid als arts. In 1580 gaat de dottore op reis door Europa, zonder verder aan te geven wat hij gaat doen en hoe lang hij wegblijft.
In Italië worden vrouwelijke artsen door de gildes niet geaccepteerd dus als hij na 10 jaar nog niet terug is, wordt Gabriella door het artsengilde uit haar 'ambt' gezet. Een alarmerende brief van haar vader (ik kom niet meer terug, ga me niet zoeken) doet haar vervolgens besluiten haar vader te gaan zoeken door zijn spoor via zijn brieven te volgen.
Ze neemt haar bediende en min Olmina en diens man Lorenzo mee. Onderweg schrijft Gabriella aan haar 'boek van alle ziekten'.
Het trio trekt vervolgens door Europa en doet alle grote universiteitssteden in de tijd aan. In elke stad worden ze ontvangen door vrienden of kennissen van Il dottore, die meestal iets met de universitiet van die stad te maken hebben. Ze maken kennis met een bonte stoet mensen, van alle rangen en standen.

Gaandeweg krijgen ze steeds meer te horen over dottore Mondini, die naar het lijkt psychisch niet meer in orde is.  En in elke stad of streek is wel iets aan de hand;  in Tübingen zijn heksenjachten de dagelijkse praktijk, zodat zowel Gabriella als Olmina als man moeten reizen. In Leiden komen ze als warmbloedige Italianen terecht in een strenge Hollandse winter en woont Gabrielle bij de medische faculteit een 'snij-sessie' bij. In Edinburgh ontmoeten ze doctor Hamish Urquhart, waar Gabriella haar hart aan verliest. Onder 'toezicht' van Hamish mag ze als vrouw in de grote bibliotheek van de universiteit studeren. In Montpellier heerst een religieuze oorlog, de Hugenoten zijn op jacht naar de katholieken en de universiteit is geplunderd. In Santa Engracia slaat het noodlot toe en in Taroudannt (Marokko) moet Gabriella weer als man verkleed.

Uiteindelijk komt ze natuurlijk wel weer in Venetië terecht, maar hoe en met wie...dat verklap ik natuurlijk niet.

Ik ben een liefhebber van historische romans. Deze viel wel een klein beetje tegen, in die zin dat het een vrij 'simpel' verhaal was (met wat onwaarschijnlijkheden hier en daar), en ook wel behoorlijk geromantiseerd.  Neemt niet weg dat het heerlijk las en dat de sfeer in de steden én onderweg  treffend beschreven wordt.  In dit boek gaat het met name over de rol van vrouwen aan het eind van de 16e eeuw, een tijd waarin overal in Europa het universiteitsleven tot bloei kwam, maar waaraan vrouwen geen deel mochten nemen. Ze mochten trouwens ook weinig beroepen uitoefenen en al helemaal niet het beroep van arts. Dat overigens in die tijd nog veel kruidenwijsheid is, veel medische kennis was er nog niet. Gabriella is ook een groot liefhebber van boeken, in zijn algemeenheid en natuurlijk specifiek de planten-en kruidenboeken en de medische boeken. Om daar toegang toe te krijgen moet ze nog goed haar best doen, ook dat was niet vanzelfsprekend voor een vrouw.

Ondanks de mindere puntjes ga ik niet zuur zijn, want ik merk dat ik steeds kritischer word. Het was een plezier om te lezen dus ik geef 'm toch:

Anton Valens - Het boek ont

Isebrand Schut is net ontslagen als callcentermedewerker bij Altex Communications, en nog wel op een tamelijk vernederende manier, door zijn jonge bazin Manja van der Ziel (what's in a name). Isebrand zou in onze moderne op produktie gerichte maatschappij al snel een 'loser' worden genoemd.
Hij heeft gelukkig een door hem opgericht groepje om op terug te vallen: Man&Post. Stuk voor stuk enigszins gemankeerde mannen die vooral met elkaar gemeen hebben dat ze hun post niet durven openmaken.  Maar ze hebben ook allemaal de nodige problemen, waar ze als onderdeel van de bijeenkomsten van Man&Post 'aan werken'. De één wil van zijn wietplantage af (!), de ander wil zijn baan als nachtverpleger ruilen voor een carrière in de muziek. Isebrand zelf heeft een groetprobleem (moet je altijd groeten, wie groet je, hoe groet je) maar dat is nog wel de minste van zijn problemen. Hij is weggezakt in een soort allesomvattende lethargie.
Gelukkig is daar Cor Meckering, voormalig organisatie-adviseur en eigenaar van Meckering Consultancy. Hij neemt Isebrand mee op sleeptouw, zodat die al snel erg tegen Cor opkijkt. En gelukkig is daar ook nog Ebel Formsma, de baas van Isebrand in zijn uitzendbaantje als schoonmaker bij de openbare toiletten van de Metro. Beide mannen worden lid van Man&Post en beide mannen geven Isebrand net de zetjes die hij nodig heeft om een stukje verder uit de diepe kuil van de doelloosheid te kruipen.

De personages in Het boek ont zijn stuk voor stuk uit het leven gegrepen, maar omdat bij allen een karaktertrek uitvergroot wordt, worden ze allemaal licht absurd. Vooral Cor Meckering moet eraan geloven, hij wil een boek schrijven over woorden met ont, dat lijkt voor hem het eind van waar het voor staat. Ontdoen, ontkennen, ontstijgen.... Deze obsessie met woorden breidt zich uit naar worden die eindigen op -oep en -ip. Als Meckering zijn filosofietjes hierover openbaart aan Isebrand, volgen verhandelingen in de categorie 'slap geouwehoer' die hun weerga niet hebben. Maar Isebrand gaat er helemaal in mee, alleen: volgens hem is ont- het begin van alles en niet het eind.

Alleen Isebrand ontstijgt de absurditeit die de andere personages omgehangen krijgen. Hij blijft voor de lezer een zeer menselijke personage, niet in de laatste plaats door zijn vele onzekerheden. Daarbij speelt zeker ook een rol dat Isebrand zich voornamelijk beweegt in de onderbuik van de samenleving.
Mijn bezwaar tegen dit boek is het gebrek aan plot; zeker tot de helft van het boek gebeurt er weinig. Ik zat me steeds af te vragen wanneer er nu iets ging gebeuren?  Dat ik het boek toch uitgelezen heb, en vanaf halverwege ook nog wel met enige haast, heeft alles te maken met de schrijfkunsten van de auteur. Want de stijl is prachtig, krachtig en speels, en Isebrand is geweldig neergezet, je kunt hem bij wijze van spreken zo tegenkomen in de stad. De stad Groningen, wel te verstaan, want daar speelt dit verhaal zich af. Isebrand woont op het A-kerkhof, tegenover de A-kerk. Ik dacht dat dit wel verzonnen zou zijn, maar zag later dat deze plekken echt bestaan. Er worden nog veel meer plekken in en rond Groningen beschreven, dus ik denk dat het voor de Groningers of Groningen-kenners onder ons een feest van herkenning is.

Ik vind het moeilijk dit boek te waarderen. Voor het verhaal zelf kom ik niet verder dan 3 sterren. Voor de stijl echter zou ik 4 sterren weg willen geven. Zelf vind ik toch de inhoud belangrijker dan de vorm. Dat bepaalt voor mij of het verhaal blijft hangen of niet. Raakt het me, wil ik het herkauwen. Dat is in dit geval voor mij niet gelukt. Daarom is mijn eindoordeel 3 sterren. Maar wel met de aantekening dat het wat karige verhaal prachtig geschreven is.

De bladblazerterreur en andere overpeinzingen tijdens het lezen

Zat ik op mijn vrije dag net lekker rustig te lezen, met af en toe een blik in de herfstige tuin, barst er opeens een enorm kabaal los. Help, de bladblazerterreur is weer begonnen! Wat heb ik toch een vreselijke hekel aan die dingen, die meestal volstrekt overbodig zijn. Begrijp me goed: als je een tuin van een hectare hebt kan ik het snappen, en als je tot de gemeentewerkers behoort die de straten schoon moeten maken ook. Maar als je in een gewoon rijtjeshuis woont en 2 uur gaat staan bladblazen ben je volgens mij een beetje de weg kwijt. Het is niet alleen een enorme herrie maar kost ook nog eens een hoop onnodige stroom. Helemaal erg is het als het bladafval ook echt afgevoerd wordt; weg schuilplaats voor de dieren in de tuin!  Pak een bezem, en veeg het blad lekker de tuin in! Goed voor jezelf (lekker buiten in beweging), goed voor je tuin (bescherming van de planten en mest voor de grond) én goed voor je tuinbewoners!

Iets heel anders: in de Volkskrant las ik vandaag een mooi stuk van Joost Zwagerman over herlezen. Joost herlas Flaubert's Madame Bovary (voor de derde keer) en Saul Bellow's Herzog (voor de tweede keer).Het stuk begint met een paar zinnen die bij ons allemaal wel een vorm van herkenning zullen oproepen:

"Het begint zo: je leest, leest meer en bij elk boek is er het knagende gevoel te kort te schieten: je mist zoveel. De nieuwe veelgeprezen roman zus! Het prijswinnende boek zo! Dan, na een half leven van hartstochtelijk lezen, breekt het moment van een nieuw zelfverwijt aan: je schiet tekort in het herlezen. Waar haal je de tijd vandaan? Er is maar één oplossing. Het 'nieuwe'  kan wachten. De ooit gelezen meesterwerken gaan - opnieuw - voor."

De moraal van het verhaal: Madame Bovary blijkt bij elke herlezing (met steeds zo'n 15 jaar ertussen) een totaal ander boek te zijn, waarbij er steeds minder sympathie is voor Emma Bovary. Herzog blijkt de eerste keer te jong gelezen en zorgt pas bij tweede lezing voor de mokerslag die een boek soms kan toebrengen. Herlezen is dus zeer de moeite waard.

Gelukkig kunnen we morgen allemaal gratis "De donkere kamer van Damokles" ophalen in de biep (tenminste, als je lid bent van de biep), een kans bij uitstek voor een herlezing. Ik las het, zoals velen met mij,  in mijn middelbare schooltijd, en weet me er nauwelijks iets van te herinneren. Dat het gaat om goed of fout, zoals ik vandaag ook las in de Volks, al helemáál niet. Misschien wel te jong gelezen? Ik ga herlezen!

Een derde punt van overpeinzing werd ingegeven door de Vrij Nederland die vandaag weer in de bus plofte.
En welk boek staat daar in de rubriek Nieuwe fictie? Stoner van John Williams. Waar een deel van ons het net bij Anna uitgebreid over gehad heeft...is dit toeval of niet? De recensie (door Kristien Hemmerechts) is geschreven naar aanleiding van de Nederlandse vertaling van het boek:

  " 'Amerikaanse klassieker uit 1965 wordt nu wereldwijd herontdekt.' Met die kreet stuurt uitgeverij Lebowski Stoner van John Williams Nederland en Vlaanderen in." 

Er volgt een goede recensie die 3,5 ster oplevert. Nee, toeval bestaat niet.

Ik moet er ook aan geloven (getagd!)

Ik ben een paar dagen weg geweest, en vond bij thuiskomst 57 nieuwe feeds in mijn reader; allemaal van boekenblogs. Wat schrijven wij met elkaar een eind weg!

Maar ook was ik getagd voor een vragenlijstje, en wel twee keer; door Leesdame en door Bettina. 

Vroeger had ik een bloedhekel aan die zogenaamde kettingbrieven en was ik altijd de spelbreker. Maar deze vind ik wel leuk, dus vooruit dan maar, hier komt ie:

1/ Ben je verslaafd aan boeken kopen?

Nee, wel aan boeken in zijn algemeenheid. Ik kan óók ontzettend blij zijn als ik naar de biep geweest ben en een paar boeken van mijn lijstje heb 'gescoord'. Of als ik gewoon in een boekhandel loop te slenteren, zonder wat te kopen. Of als er iets over boeken op tv is, hoe klein en kort ook. 

2/Wanneer koop je meestal boeken?

Dit lijkt me net zo'n vraag als: wanneer eet je meestal? Als ik trek heb! 

Daarom vind ik ebooks ook zo geweldig: ik lees iets over een boek, word enthousiast, log even in en hup, boek is binnen! (en daarnaast koop ik tegenwoordig bij voorkeur ebooks omdat ik nogal een ruimte-probleem heb).

3/ Hoeveel boeken koop je meestal per keer?

Eén, soms twee. 

4/ Ga je meestal alleen boeken kopen of met iemand samen?

Alleen! Ik moet lekker kunnen struinen, zonder dat iemand me op de schouder tikt en vraagt  'of ik al klaar ben'. Als ik De Slegte in ga (vooral in Amsterdam), kan ik daar rustig een halve dag rondbrengen.

5/ Wat trekt je aan in een boek?

Alweer zo'n lastige vraag. Een boek trekt me aan omdat het een boek is. Beter kan ik dan zeggen wanneer een boek me niet aantrekt: als het een lelijk omslag heeft of er op een andere manier lelijk uitziet. Daar kan ik echt op afknappen, dan lees ik de achterflap niet eens meer. 

6/ Is er een specifiek genre waar je meteen naar toe trekt in de boekwinkel?

Ik ben een nieuwsgierig mens, dus vind veel genres leuk.  Ik ben dan ook net een kind in een snoepwinkel, alles is lekker! Maar ik loop meestal wel eerst naar de Nederlandse en engelse fictie, en daarbinnen historische fictie. En als ik weet dat ze in de betreffende boekwinkel een hoekje 'boeken over boeken' hebben, dan ga ik natuurlijk eerst daar even kijken!

7/ Koop je je boeken liever nieuw, tweedehands of maakt het niet uit? 
Het liefst nieuw, maar ik vind dat tegenwoordig al snel zonde, boeken zijn nog steeds erg duur. Als ik tweedehands boeken koop, moeten ze wel schoon en netjes zijn. Dus geen snotjes er in en geen gestreep en geen uitroeptekens en zo. Het liefst ook geen naam van de vorige eigenaar voorin.

8/ Hoeveel geef je gemiddeld uit per maand aan boeken?

Pff lastig. Soms koop ik twee of drie maanden niks en dan opeens 3....gemiddeld....30 euro per maand? (in het kader van struisvogelpolitiek houd ik ook niet echt bij hoeveel ik er aan uitgeef).

9/ Heb je jezelf wel eens een shopverbod opgelegd?

O ja regelmatig. Alleen hou ik mezelf er nooit aan. Oh dan is het toch wel een beetje een verslaving zeker.

10/ Hoe lang duurt het voor je in een boek begint dat je gekocht hebt?

Hangt ervan af. Als het een boek is waar ik speciaal voor naar de boekhandel ben gegaan, meestal meteen. Maar vaak ben ik nog in één of meer andere boeken aan het lezen en zet ik het nieuwe boek in de kast....waar het wel jaren kan blijven staan en dan doe ik na al die jaren opeens een soort ontdekking want dan was ik allang vergeten dat ik het boek ooit gekocht had!

11/ Koop je liever meerdere voordelige dunne boeken, of één duur en dik boek?

Wat een rare vraag. Ik koop de boeken die ik wil hebben. Alleen als een boek écht heel duur is, dan ben ik geneigd het te laten staan en te wachten tot er een goedkope uitgave komt of tot het tweedehands te koop is.

12/ Heb je nog iets te zeggen over je boekverslaving?

Eh...nee moet dat? We zijn hier onder gelijken toch?

13/ Welke boeken heb je als laatste gekocht?

Simon Mawer - Het meisje dat uit de lucht kwam vallen
Daniel Gilbert - Stuiten van geluk
Arthur Japin - Buiten is het feest
Mark Rowlands - The philosopher and the wolf (ebook)
Hella Haasse - Uitzicht (ebook)

14/ Wie tag je?

Niemand. Zo'n beetje iedereen uit mijn blog-kringetje is nu wel getagd. Het is mooi geweest!

Rachel Joyce - De onwaarschijnlijke reis van Harold Fry

Hèhè, eindelijk weer een boek dat ik met enorm veel plezier heb (uit-)gelezen!
Ik had het nog niet uit op de bloggersbijeenkomst, waar dit boek al uitgebreid gelezen en besproken is. Maar goed, voor iedereen die het nog niet gelezen heeft onderstaand mijn leeservaring, die er hopelijk toe leidt dat jullie na lezing allemaal naar de boekhandel of bibiotheek hollen. Want ik vind dit echt zo'n boek wat elke lezer plezier zal doen, het is zo'n wijs en warm menselijk boek dat er voor iedereen wel wat in zit.

Harold Fry ontvangt op een dag een brief van een oude vriendin, Queenie Hennesy, waarin zij schrijft dat zij aan kanker lijdt en niet lang meer te leven heeft. Harold schrijft een antwoord maar als hij zijn brief op de bus wil gooien, besluit hij spontaan door te lopen naar het hospice waar Queenie haar laatste dagen slijt.
Hiervoor moet hij heel Engeland doorkruizen, zo'n 1000 km, maar hij heeft het idee in zijn hoofd gehaald dat hij met zijn wandeling Queenie in leven kan houden.
Gaandeweg wordt zijn wandeltocht een ware pelgrimage, het is niet alleen meer een fysieke maar ook een emotionele reis, waarbij Harold zijn leven overdenkt en vooral hoe het zo heeft kunnen komen dat hij weliswaar getrouwd is met Maureen maar al 20 jaar geen huwelijk meer heeft en een zoon waarmee hij nooit echt contact heeft gehad. Maar Maureen, die thuis blijft, maakt ook haar emotionele reis en is daarmee misschien wel net zo'n belangrijke personage als Harold.
Harold ontmoet veel mensen onderweg, van wie velen spontaan hun vriendschap aanbieden. Hij heeft hun hulp hard nodig, want Harold lijdt; op zijn bootschoenen, zonder wandelervaring, rond de 70, valt het lopen hem zwaar. Maar aan het eind van de wandeling volgt de loutering, en blijkt Queenie uiteindelijk de redder van Harold te zijn.

Het was leuk om dit boek meteen na de 100-jarige man te lezen: ook dit boek heeft een lichtvoetige toon, maar in dit geval zit onder die lichte stijl heel veel diepgang, die de 100-jarige man zo ontbeerde.
Dat het boek begint met een citaat uit The Pilgrim's Progress van John Bunyan is natuurlijk niet toevallig, er zitten veel verwijzingen in het verhaal naar dit klassieke werk uit de literatuur (Zo verlaat ook in The Pilgrim's Progress de hoofdpersoon Christian zijn vrouw en kinderen om boete te doen voor zijn zonden. Hij krijgt een rol perkament met aanwijzingen die hij onderweg moet lezen, maar verliest deze rol, net zoals Harold zijn kompas verliest. En ook de vrouw van Christian reist haar man uiteindelijk achterna, net als Maureen).

Omdat je als lezer wilt weten of Harold zijn wandeling volhoudt, en of hij op tijd komt om Queenie nog te spreken, heeft het verhaal ook een bepaalde spanning: gaat hij het halen? Maar het mooiste is toch wel de emotionele ontwikkeling die zowel Harold als Maureen doormaken. Mooi vond ik ook de beschrijvingen van het Engelse platteland, en hoe de zintuigen van Harold worden gescherpt door de kleine details uit de natuur. En wat te denken van de verscholen maatschappij-kritiek; het moment dat mensen zich spontaan aan willen sluiten bij Harold en met hem mee willen lopen. Vanuit alle individuele, vrij egoistische doelstellingen ontstaat een (negatieve) groepsdynamiek die ik helaas maar al te goed herkende en vooral in bedrijven veel heb gezien. Het nobele doel van Harold wordt door de groep tot een commercieel circus gemaakt.  Gelukkig weet Harold zich uiteindelijk van deze mensen te ontdoen en bereikt uiteindelijk het hospice. Wat volgt is een ontroerende ontlading, van de reis, van Harold, van Harold en Maureen, van Harold en Queenie. Ik heb hier wel een traantje weggepinkt hoor!

Al met al een prachtig boek wat geen lezer onberoerd zal laten. Ik was erg blij met deze fijne leeservaring, na de worstelingen van de vorige boeken!

Andere besprekingen van dit boek vind je o.a. bij Anna, Bettina en Koen

Voor de liefhebbers: nieuwe boeken over boeken

Is er iets leukers voor een boekengek dan lezen over andere boekengekken, nee toch? Er zijn weer wat nieuwe (engelstalige) boeken over boeken verschenen. Onderstaand een selectie:

My Ideal Bookshelf - Thessaly La Force (editor) & Jane Mount (art)

Een combinatie van schrijven over boeken en kunst van boeken; van de boeken die als lievelingsboeken genoemd worden door (veelal) Amerikaanse schrijvers worden de boekruggen op een creatieve manier verbeeld door  kunstenares Jane Mount. Dat geeft aparte effecten. Dit boek zou ik graag willen hebben! (zie http://www.idealbookshelf.com/ ) (boek verschijnt half november)

Judging a book by its lover - Lauren Leto

"For all those overwhelmed readers who need to get a firm grip on the relentless onslaught of must-read books to stay on top of the inevitable conversations that swirl around them, Lauren Leto’s Judging a Book by Its Lover is manna from literary heaven! A hilarious send-up of—and inspired homage to—the passionate and peculiar world of book culture, this guide to literary debate leaves no reader or author unscathed, at once adoring and skewering everyone from Jonathan Franzen to Ayn Rand to Dostoyevsky and the people who read them." (Amazon)

Phantoms on the bookshelves - Jacques Bonnet

"Bonnet owns more than 40,000 books. It’s not the Library of Congress, but for a private collection, it’s pretty solid. In this slim ode to books, the author muses on the life of a serious reader—with Bonnet himself being the ultimate example. In only nine chapters, he talks about many aspects of book collecting: how to organize them, where to acquire them, and the idea of owning a working library rather than just collecting books. Bonnet brings an infectious enthusiasm to the genre. The written word is as important to his identity as his own memories: “To lose one’s books is to lose one’s past,” he says. His love of books is something serious readers can relate to: “I sometimes have the impression that I have really only existed through reading, and I would hope to die…with a book in my hand.”  (BookBeast)

One for the books - Joe Queenan

"Joe Queenan became a voracious  reader as a means of escape from a joyless childhood in a Philadelphia housing project. In the years since then he has dedicated himself to an assortment of  idiosyncratic reading challenges: spending a year reading only short books, spending a year reading books he always suspected he would hate, spending a year reading books he picked with his eyes closed.
In One for the Books, Queenan tries to come to terms with his own eccentric reading style—how many more books will he have time to read in his lifetime? Why does he refuse to read books hailed  by reviewers as “astonishing”? Why does he refuse to lend out books? Will he ever buy an e-book? Why does he habitually read thirty to forty books simultaneously? Why are there so many people to whom the above questions do not even matter—and what do they read? Acerbically funny yet passionate and oddly affectionate, One for the Books is a reading experience that true book lovers will find unforgettable."(Amazon) (boek verschijnt 25 oktober)

The Whole Five Feet - Christopher Beha

"In The Whole Five Feet, Christopher Beha turns to the great books for answers after undergoing a series of personal and family crises and learning that his grandmother had used the Harvard Classics to educate herself during the Great Depression. The result is a smart, big-hearted, and inspirational mix of memoir and intellectual excursion that “deftly illustrates how books can save one’s life” (BookBeast)

Jonas Jonasson - De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween

Ik begon aan dit boek net na het vrij zware boek van Mazzantini. Daardoor ervaarde ik het in het begin als een verademing. Wat een lekker licht boek was dit!

Maar met iets wat zo licht verteerbaar is, kun je wel eens het probleem hebben dat het eigenlijk helemaal niet fijn is, juist omdat het zo licht is. Je proeft er niks van!

Dat was een beetje wat mij overkwam met dit boek. Het is zo bekend en zo veelbesproken, dat de meesten van jullie het verhaal onderhand wel kennen: een 100-jarige, Allan Karlsson, ontsnapt uit het bejaardentehuis. Hij neemt door omstandigheden zonder zich bewust te zijn van de inhoud een koffer met crimineel geld mee en krijgt de (tamelijk domme) eigenaren daarvan achter zich aan. Onderweg ontmoet hij allerlei kleurrijke figuren die hij deelgenoot maakt van zijn opmerkelijke vondst. Het wordt een soort ‘zwaan kleef aan’  want iedereen wil wel een graantje meepikken van de vreugdevolle inhoud van de koffer. Terwijl de steeds groter wordende groep op de vlucht is voor de criminelen, wordt tussen deze hoofdstukken door het levensverhaal van Allan verteld.

Die heeft in zijn leven, door zijn kennis van explosieven, min of meer per ongeluk allerlei ‘groten der aarde’ ontmoet.  Een hele reeks Amerikaanse presidenten, Franco, Mao, Kim Il Sung en Kim Sung Il etc.  Beroemde personages die, uiteraard geheel opzettelijk, nogal karikaturaal worden beschreven. Bovendien ondergaat Allan stoicijns alles wat hem overkomt en komt hij overal mee weg. 

En hier ging het fout bij mij: ik vond het oervervelend worden. Het verhaal wordt gedragen door een strikt doorgevoerde overdrijving en door de personages en gebeurtenissen zo absurd mogelijk te maken. Mij persoonlijk kon dat toch een stuk minder bekoren, het was me ook allemaal iets té absurd, té licht, en bovendien ontaardde de humor in dit boek soms in regelrechte ‘onderbroekenlol’. Dieptepunt was voor mij de scène waar één van de achtervolgende criminelen gewapend en al wegglijdt in de stront van een olifant, die vervolgens boven op hem gaat zitten. Einde crimineel. LOL!

Omdat ik dit boek las voor de leesclub, en ik daarbij een ongeschreven regel hanteer om het boek altijd uit te lezen, heb ik me er zwoegend doorheen zitten lezen.

Het waren bepaald geen inspirerende dagen, met het geworstel met Rowling aan de ene kant, en het gezwoeg met de 100-jarige aan de andere kant.

In een recensie op Bookbrowse.com las ik dat je heel relaxed moet zijn om dit boek ten volle te kunnen waarderen:

This book is a sort of beach read for history fans, as it offers a playful, silly narrative that uses the postmodern literary technique of allowing historical figures to come alive as characters. To fully enjoy it, readers need to be relaxed enough to suspend disbelief and revel in the carefree ways of old age. This is perhaps the hallmark of the whole story: a life that is full and well-lived, and a character who continues that vivacious life regardless of his age. Similarly, the novel also asks for the same state of mind of readers: relax, enjoy.

Daar zal het dan wel aan gemankeerd hebben bij mij, want ik heb toch heel veel goede besprekingen over dit boek gelezen, dus ik vind het wel raar dat ik een totaal andere beleving heb.  Maar misschien was ik  gewoon niet relaxed genoeg!

Ik ben zo blij dat ik deze twee boeken achter de rug heb. Ik ga me fijn bezighouden met mijn nieuwe stapeltjes!

J.K.Rowling - Een goede raad

Oorspronkelijke titel: The Casual Vacancy

Wat symbolisch eigenlijk, om op de dag dat ‘Een goede raad’ uitkomt, mijn leeservaring met het engelstalige origineel The Casual Vacancy met jullie te delen. Toeval, want ik las het gisteravond (eindelijk) uit.

Merkwaardige vertaling van de titel overigens, Een goede raad. Kan ‘m, ook na lezing,  niet plaatsen.

Nou ja, hoe zal ik beginnen. Het was een beetje een worsteling voor mij, dit boek. Ik denk dat dit voor een deel aan mij lag, want het was beslist geen slecht boek; ik las het in een periode dat ik erg moe was, en me slecht kon concentreren op wat ik las. En dit boek vraagt veel concentratie. Het is geen boek om lui mee op de bank te liggen. Dus mijn leeservaring is bepaald niet objectief en behoorlijk gekleurd (maar dat is ie eigenlijk altijd).

Het plot is erg eenvoudig; in het Engelse plattelandsdorpje Pagford komt, door het onverwachte overlijden van Barry Fairbrother, tussentijds een plek vrij in de gemeenteraad: the casual vacancy.  Die plek is belangrijk, omdat de raad binnenkort een besluit moet nemen over de wijk de Fields, een voor de arbeiders gebouwde wijk die is uitgegroeid tot een plek voor de asocialen en junkies. Pagford wil deze wijk het liefste bij de gemeente Yarvil onderbrengen. Daarnaast wil men ook de afkickkliniek die zich in het dorp bevindt, zo snel mogelijk kwijt. De voorzitter van de raad, Howard Mollison, is een groot voorstander van het afstoten van zowel de Fields als de kliniek. De overleden Fairbrother was juist een tegenstander. De keuze voor de persoon om de lege plek in de raad te vullen, kan dus beslissend zijn!

Er ontpopt zich een strijd om de raadszetel, waarbij het idyllische dorp een waar kruidvat blijkt te zijn, waarin niemand is die hij lijkt. Huwelijken die op springen staan, ouders die hun kinderen niet meer begrijpen,  een verslaafde moeder die haar kinderen verwaarloost…

Driekwart van het boek beschijft tot in de kleinste details wat er allemaal mis is in het dorp, bij de gezinnen, tussen de echtelieden. Maar het blijft allemaal bedekt. Het zijn uiteindelijk de kinderen, de onbegrepen pubers, die een bommetje onder het dorp leggen. Dit bommetje zorgt voor een stroomversnelling, het vuil komt op straat te liggen, nu komt er eindelijk vaart in! Het komt uiteindelijk tot een grootse ontploffing, een waardige afsluiting van het verhaal.

Ik had erg veel moeite met pakweg de eerste helft van het boek. Dat vond ik gewoon saai, het kabbelt maar wat, een ruzie hier, een geheimpje daar, een kind wat rebelleert tegen zijn ouders, er wordt wat gerotzooid onder de pubers. Het kon mij allemaal maar matig boeien. Het ging gewoon te langzaam, het trok me niet het verhaal in. Maar nogmaals, dan kan geheel aan mij gelegen hebben.

Wel mooi: hoe de achterstandswijk de Fields wordt neergezet via het gezin Weedon: moeder Terri, voormalig prostituee, aan de drugs, dochter Krystel die ondanks alle goede wil geen eerlijke kans in het leven krijgt en haar kleine broertje die zij tegen de stroom in een leven probeert te geven, maar het is onbegonnen werk. De taal die men in deze wijk spreekt, is bijzonder. Het is een soort 'slang'.  De vertalers hebben daar een hele klus aan gehad, dat nog een staartje had, want moest men kiezen voor een fonetische benadering (de ene vertaalster) of een vertaling met normale zinnen in straattaal en krachttermen (de andere vertaalster). De fonetische benadering heeft gewonnen. Om een idee te geven, de originele zinnen "I takes Robbie to the nurs'ry" en "I took 'im outta the fuckin' nappy, 'e's in pants now" zijn dan vertaald als: "Ik hebbum gebrach. En ik hebbum un gewone broek angetrokke."
Ben benieuwd hoe de nederlandse lezers dat gaan ervaren.

Rowling heeft duidelijk meer met de kinderen van Pagford dan met hun ouders, want wanneer hun leven beschreven wordt heeft het allemaal net iets meer pit. De jongeren komen, in tegenstelling tot hun ouders, tot leven, ze krijgen kleur en worden een echt karakter. Rowling kan goed in de huid van jongeren kruipen. Beter dan in die van volwassenen, zo lijkt het.

Uiteindelijk lijkt mij dit boek een aanklacht tegen de hyprocrisie van de welgestelden.

Het zijn zij, in de persoon van de arrogante, vette, schreeuwerige Howard, die de minder kansrijken het liefst als een vuiltje uit hun ogen wrijven.

Mooi dat er ook nog een Indiaas gezin rondloopt in Pagford. Kleurlingen, die passen ook niet in zo’n vlekkeloos opgepoetst dorp en dat laten ze dan ook duidelijk merken.

Op BOL werd de nederlandse vertaling vandaag, op de dag van publicatie, uitgeroepen tot het boek van de maand, onder de schreeuwerige kreet:

"Een grootse, briljante, liederlijke, grappige, zeer verontrustende en schitterend welbespraakte roman."

Groots, nee. Briljant, nee. Schitterend welbespraakt: nee. Maar liederlijk, grappig en verontrustend:ja. En sociaal begaan, en rauw.

Ondanks dat ik er lang over gedaan heb, en er toch wel wat mee geworsteld heb, en het 'maar' met 3 sterren heb gewaardeerd, raad ik het boek tóch aan. Maar wel zorgen dat je uitgerust bent als je eraan begint ;-)

Afschuwelijke omslag weer, trouwens. Maar het ligt in ieder geval deze keer niet aan de Nederlandse uitgever.