Toine Heijmans - Op zee


Ik had al aardig wat recensies van dit boek(je) gelezen, dus ik had er ook wel bepaalde verwachtingen van. Ik dacht dat het zou gaan over de overpeinzingen van een man over de keuze tussen het leven als loonslaaf en het leven zoals we dat vaak dromen: in vrijheid doen waar je hart naar uit gaat. Daar ging het niet over. Of toch wel?
Ik las het verslag van een man die afgeknapt is op zijn werk en om tot zichzelf te komen 3 maanden uit varen gaat, met zijn kleine zeiljacht. Het laatste stukje vanaf Denemarken doet hij samen met zijn dochter Maria van 7, die daarvoor naar Denemarken vliegt. We volgen de man en het kind tijdens hun zeiltocht terug naar Harlingen, een tocht die al kabbelend begint maar uiteindelijk nog heel spannend wordt.... Het is een verhaal van een man die worstelt met zichzelf, zijn vrijheid ("een boot kan uitvaren, maar moet uiteindelijk weer naar een haven. Zo is het geregeld in de wereld. De enige boten die buiten blijven, zijn gezonken.") en de liefde voor zijn dochter. Het scheepje heet Ismaël, genoemd naar de hoofdpersoon uit Moby Dick, 'het mooiste boek over een boot en zijn bemanning'. Maar wij weten natuurlijk dat Ismaël ook de zoon van Abraham was. Ismaël: God luistert. En toevallig heet de vrouw van de man Hagar; de bijslaap van Abraham die hem zijn eerstgeborene Ismaël schonk en later met haar zoon verdreven werd. Dan komt ook de naam Maria in een ander licht te staan.
De naam van de man krijgen we pas te horen zo'n beetje aan het eind, als Hagar vertelt over haar man Donald terwijl ze in de haven van Harlingen op hem wacht. Dan krijgt het verhaal opeens een andere wending en moet je eigenlijk weer opnieuw beginnen met lezen. Want door die wending komt alles in een ander licht te staan. In een interview met de schrijver, die zelf ook een zeiljacht heeft, las ik dit:
Het plot schreef hij ’s nachts om een uur of twee. Zo’n tijdstip waarin de twijfels wel eens dubbel zo hard kunnen toeslaan. “Kan ik dit lezer wel aandoen? Maar dan zat ik in een stil huis toch al vlug te gniffelen. Je weet dingen die de lezer niet weet. Fictie is spelen met de lezer. Ik had er lol in die lezer op het verkeerde been te zetten.

Dat is in ieder geval gelukt, op het verkeerde been zetten.
Het is een spannend, intrigerend verhaal, sober en strak geschreven met bij vlagen diepzinnige overpeinzingen, mooi om te lezen. Dat ik het nog niet helemaal kan vatten, doet daar niets aan af. Bijzonder zijn overigens ook de illustraties, tekeningen van Jenna Arts.

Boekgegevens:
L.J.Veen, 2011, 124 blz.
Ik las dit boek als ebook.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten