Jane Austen - Trots en vooroordeel (Klassieken I)

Oorspronkelijke titel: Pride and Prejudice

Het 200-ste 'geboortejaar' van Pride and Prejudice leek me de gelegenheid bij uitstek om dit boek maar eens ter hand te nemen. Het is toch bijna als een omissie in mijn literaire opvoeding aan te merken dat ik dit boek niet gelezen heb!
Een jaar of 15 eerder maakte ik kennis met Jane Austen via Mansfield Park. Ik weet niet meer precies wat ik ervan vond, maar de kennismaking zette niet aan tot verder lezen, dus blijkbaar heeft dat boek op dat moment weinig indruk gemaakt.

Nu dus Pride and Prejudice. Voor alle door mij gelezen klassieken geldt overigens dat ik de inhoud niet ga navertellen, ik volsta met een korte beschrijving daarvan. Veel interessanter lijkt mij om aan te geven hoe ik het lezen van het boek heb beleefd en wat ik er wel of niet uitgehaald heb.
Het verhaal speelt zich af aan het einde van de 18e eeuw waarin vader en moeder Bennet hun dochters aan de man proberen te brengen. Het grootste geluk waarvan de ouders vaak alleen maar konden dromen was een man van aanzien en met geld. De Bennet-dochters zijn jong en knap van uiterlijk. De oudste valt op door haar koele intelligentie, haar objectief oordeel en het feit dat ze zich niet zo snel laat strikken. Helaas zal het landgoed niet hun erfelijk bezit kunnen worden omdat het de mannelijke linie toebehoort. Oneindig zijn de verwikkelingen o.a. door trots en vooroordeel veroorzaakt, voordat van een 'ze leefden nog lang en gelukkig' gesproken kan worden. Fijne ironie en humor, scherpe karaktertekening, delicate intriges en levendige gesprekstoon. (beschrijving Bibliotheek)
Het lezen van de eerste bladzijden gingen ongeveer zo (in mijn hoofd):
Wat een geneuzel en een getut van die vrouwen. Kan het niet wat dynamischer? Dit schiet niet op. Het gaat nergens over!
Ja, deze moderne lezer moest zich ernstig aanpassen!

Dat gebeurde weer een paar bladzijden verder. Want opeens realiseerde ik mij dat er niet gewerkt wordt in dit boek. Geen hectisch gedoe naar, op en van het werk. Geen stress. Geen huishoudsores. Geen sportschool. Geen internet, twitter, Facebook. In plaats daarvan pure concentratie op de sociale interactie, de karakters en de beweegredenen van de karakters om te doen wat ze doen. En vervolgens de reflectie hierop. Dit was voor mij de knop die mij in een andere cadans liet komen. De cadans die het lezen van het boek nodig heeft. Slow reading! Vanaf dit moment was het genieten, omdat ik me op een merkwaardige manier steeds meer ontspannen ging voelen tijdens en door het lezen.
Personages die in je hoofd blijven zitten, vooral de heldin van het boek, Elizabeth (Lizzy) Bennett, de vrouw die weigert zich te conformeren en zegt wat ze vindt. Die vooral prachtig uit de verf komt op de momenten dat ze voor zichzelf op moet komen en trouw moet blijven aan zichzelf. "Yes girl, go for it!".  Zo zat ik mee te leven ;-)
Maar ook de sukkelige predikant Collins, de sarcastische (maar in zijn sarcasme wel weer grappige) Mr. Bennet, de simpele ziel Mrs. Bennet en de van eigendunk bijna omvallende Lady Catherine de Bourgh.

De belangrijke boodschap van dit boek was voor mij: stel je oordeel uit, iets (of iemand) is zelden wat het/hij/zij op het eerste gezicht lijkt. En wees je bewust van je vooroordelen en probeer ze voortdurend te heroverwegen.
Maar als het alleen om een boodschap zou gaan, zou ik dit boek ernstig te kort doen. Want het is ook een heerlijk en herkenbaar verhaal. En toen ik eenmaal het juiste ritme te pakken had, vond ik het niet erg meer om mijn tempo te vertragen en had het wat mij betreft nog wel een tijdje langer door mogen gaan.

Dit boek van Austen heeft dus beduidend meer impact op mij gehad dan Mansfield Park. Zou het dan toch zijn dat je leeftijd en de omstandigheden waarin je een boek leest, van grote invloed zijn op hoe je het boek waardeert?
Ik heb in ieder geval zin in meer!






Versie:
De versie die je leest schijnt belangrijk te zijn; ik las de engelstalige versie van Penguin Classics, de editie met introducties van Vivien Jones en Tony Tanner uit 2003, met uitgebreid notenapparaat.
Ik heb overigens alle introducties en noten overgeslagen.




12 opmerkingen:

  1. Verrukkelijk boek, hè? Ik ben er ooit op afgestudeerd. Mansfield Park is een stuk minder toegankelijk, want veel minder sprankelend, met een hele brave heldin, en vergt dus een hele andere benadering en ik kan me goed voorstellen dat het weinig impact op je heeft gehad. Mij trof het als jonge lezer ook veel minder dan de andere Austens. Ik ben wel van plan om MP weer eens te herlezen, want volgens mij geldt voor veel boeken inderdaad dat de leeftijd waarop je ze leest grote invloed op je waardering heeft.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja heerlijk boek! Jij hebt er dan wel eindeloze analyses op losgelaten...
      De volgende Austen die ik ga lezen (maar niet nu meteen) is Sense and Sensibility. Maar Mansfield Park komt ongetwijfeld ook nog weer een keer aan de beurt!

      Verwijderen
  2. Nu ben ik helemaal overtuigd om dit boek eens te gaan lezen! Een wereld zonder sociale media, maar met een even sterke fixatie op sociale relaties,....enne slow reading doe ik nu ook volop, met leesschrift erbij, zoals je me hebt voorgedaan: het levert heel wat meer inzichten op dan streepjes in de marge!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. O zeker lezen Theetante! Is echt een boek om te onthaasten. dan wel eerst 'unpluggen' natuurlijk ;-)

      Verwijderen
  3. Mooie blog! Mag ik je als volgend boek Persuasion aanraden? Jane Austens laatst voltooide en meest volwassen boek. Heel anders dan P&P, maar zeker net zo mooi (mooier, vind ik ;-))

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Een aanrader mag altijd! ik had eigenlijk de bedoeling om Sense & Sensibility te gaan lezen, maar Persuasion kan natuurlijk ook. Ik ben van plan om ze allemaal nog te lezen, de volgorde maakt niet zo veel uit.
      Dank voor je compliment!

      Verwijderen
  4. Ik geef eerlijk toe dat ik pas van P&P hoorde toen de serie in 1995 uitwam. Ik vond die prachtig en heb sindsdien al haar boeken gelezen, al vind ik ze niet allemaal even leuk.
    Ik heb trouwens een heel mooie versie van P&P, een gebonden versie van de serie, met foto's. Erg leuk!

    Geniet van het volgende boek (ben benieuwd welke het gaat worden)

    groetjes,

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. de serie? bedoel je een tv-serie? kende ik helemaal niet. Ik moet nog gaan ontdekken welke ik heel erg en minder leuk vind....

      Verwijderen
  5. een enorm pluspunt van de klassieken is inderdaad dat er niet iedere bladzijde ineens een telefoon klinkt. fijn, die stilte en de andere prioriteiten.

    Pride and Prejudice is wel fantastisch hè. heb het enkele keren gelezen al. wat ik iedere keer fijner vind zijn de karakters van de hoofdpersonen. zó gecompliceerd! de bijna sarcastische opmerkingen van Darcy, maar ook zijn loyaliteit aan zijn vrienden. Elizabeths liefde voor haar Jane, maar ook haar vermogen ridiculiteit te plaatsen in de context van het leven.
    het is zoveel meer dan enkel de liefde tussen Elizabeth en Darcy.

    fijn dat je ervan genoten hebt!
    andere Austens die ik fantastisch vind zijn Sense and Sensibility en Persuasion. Northanger Abbey is ook fijn, maar wat speelser. Emma las ik vorig jaar en vond ik minder interessant. zal het ooit weer eens lezen. Mansfield Park staat nog ongelezen in mijn boekenkast. ooit..

    er is inderdaad een tv-serie van de bbc, met Colin Firth. hij is door veel kijkers dé Darcy — ik moet zeggen dat ik liever Matthew Macfadyen heb. hij speelde Darcy in een film die in 2005 uit kwam, tegenover Keira Knightley als Lizzie. een prachtige film, alleen al in beeld en muziek..

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik denk dat ik P&P ook zeker nog ga herlezen, om de fijnere nuances (zoals die in de karakters) er uit te halen. Dat lukt niet allemaal in de eerste lezing.
      Ik zit nu steeds maar te dubben tussen S&S en Persuasion als volgende boek van Austen....dat wordt waarschijnlijk ogen dicht en dan kiezen ;-)
      Eens kijken of de film bij de biep te leen is....dank voor de tip!

      Verwijderen
    2. En als de film niet bij de bieb te leen is, mag je hem van mij lenen. Ik heb hem toevallig net een paar weken geleden gekocht en gezien (en er ontzettend van genoten).
      Er zijn zelfs meerdere tv-series van P&P. In de jaren 80 was er ook een zeer genietbare BBC-serie.
      Overigens ben ik net als Kim ook niet zo kapot van Colin Firth. Eigenlijk beantwoordde de Mr. Darcy uit de jaren-80-serie veel beter aan mijn idee van Mr. Darcy.

      Verwijderen
    3. Bedankt voor het aanbod Anna. Maar ik kom net van de biep en ze hadden 'm staan, dus je weet nu wat ik komend weekend ga doen....ben heel benieuwd!

      Verwijderen