Tot jezelf komen in Japan of je eigen achtertuin

Ik las, min of meer tegelijk, twee boeken over vrouwen die zich voor de taak geplaatst zagen zich met hun lot te verzoenen. Daar houdt de overeenkomst dan  meteen ook wel weer op.

"If you follow me" van Malena Watrous  is een boek waarvan ik hoop dat het wordt opgepikt door een nederlandse uitgever en dan ook de vertaling krijgt die het verdient. Want dit was weer zo'n boek waarvan je op de eerste bladzijde al weet dat het goed gaat worden.

Marina is een jonge Amerikaanse vrouw wiens vader onlangs zelfmoord heeft gepleegd. Ze raakt daardoor haar richting kwijt en vindt troost bij Carolyn. Carolyn komt op het juiste moment, maar Carolyn is ook lesbisch. Waardoor Marina bijna 'automatisch' terechtkomt in een lesbische relatie. Als Carolyn besluit een jaar te gaan lesgeven in Japan, geeft ook Marina zich op als lerares Engels en komen ze als een stel in Japan terecht.
Hoe anders de cultuur daar is blijkt al snel als Miss Marina briefjes krijgt van haar Japanse begeleider, Hiroshi-sensei. Het gaat over het scheiden van afval (gomi), iets waar de Japanners talloze regels en zelfs een heuze gomi-politie voor in het leven hebben geroepen, het lijkt wel een obsessie van het Japanse volk te zijn.

Het blijkt niet eenvoudig te zijn om als buitenlandse te voldoen aan de regels van de Japanners, en dat levert dan ook veel dwaze situaties op die met veel humor worden beschreven. De briefjes van Hiroshi-sensei vormen wat dat betreft een hoogtepunt.  Maar dit verhaal gaat verder dan dat. Het is ook het coming-of-age verhaal van Marina die in het reine moet zien te komen met de dood van haar vader. De relatie met Carolyn wordt in het strikt denkende Japan geheim gehouden, de twee gaan door als 'gewoon vriendinnen'. Iets wat natuurlijk ook weer de nodige misverstanden oplevert. Bovendien blijkt Miss Marina toch niet zo lesbisch te zijn als ze dacht. En worden de briefjes van Hiroshi (Hiro) steeds gevoeliger en kwetsbaarder.

"If you follow me" is een boek dat zowel een inkijkje geeft in de Japanse cultuur alsook de beschrijving is van de ontwikkeling van de hoofdpersoon Marina. Zij is een geloofwaardige, onzekere, sympathieke hoofdpersoon, juist door haar twijfel en het vermogen zichzelf niet al te serieus te nemen. De auteur schrijft uit ervaring, want ze heeft zelf op jonge leeftijd twee jaar in Japan lesgegeven.
Het is een boek waar ik blij van werd. Boeken die én gevoelig zijn waardoor ze je in het hart raken én de nodige humor hebben, zijn tamelijk zeldzaam. Dit was zo'n boek voor mij, en daarom eindig ik met waar ik mee begon: uitgevers in Nederland: geef dit boek alsjeblieft een kans!

Het mag duidelijk zijn dat If you follow me (nog) niet vertaald is

Het andere boek was "Mister Owita's guide to Gardening" van Carol Wall, een memoire.
Carol Wall is een op het oog succesvolle amerikaanse vrouw met een man, een hond, volwassen kinderen, een baan en een comfortabel huis. Het enige wat daar niet aan klopt, is de tuin, dat is namelijk een ongeregeld zooitje.
Om daar wat aan te doen, besluit ze de zwarte tuinman die ze bij haar buurvrouw ziet, in te huren om de tuin op te knappen. Die tuinman is Giles Owita, afkomstig uit Kenia. Tevens inpakker bij de supermarkt en medewerker bij het plaatselijke tuincentrum.

Gaandeweg wordt duidelijk dat Carol als kind door overbezorgde ouders blootgesteld is aan een behandeling met radioactiviteit, waardoor er bij haar met enige tussenposen steeds tumoren ontwikkelen, vaak kwaadaardig. Ze is dan ook voortdurend bezig met haar lijf: voel ik wat? zit daar wat? zie ik wat?
Ze is panisch als ze voor het eerst op verzoek van de tuinman haar handen in de aarde moet steken. Ook heeft ze iets tegen bloemen, maar dat blijkt te komen door de dood van haar zusje op jonge leeftijd, die zij voornamelijk associeert met de bloemen op het doodskistje. Op het moment dat het met haar ouders niet al te best gaat (vader is aan het dementeren, moeder krijgt een hersenbloeding) wordt bij Carol een nieuwe tumor ontdekt.

Giles ontpopt zich als een stille maar effectieve hulp die niet alleen de tuin, maar ook de psyche van Carol blijkt te verzorgen. Daardoor leert Carol op een meer ontspannen manier met haar situatie om te gaan en lukt het haar de omstandigheden te accepteren en meer open tegen het leven aan te kijken.Tegelijk wordt ons duidelijk gemaakt dat het in de verenigde staten nog niet heel goed gaat met de acceptatie van de gekleurde medemens.

Hilarisch is de scene waarin Carol er achter komt dat Giles niet alleen academische graden in horticultuur uit Kenia heeft, maar ook 'doctor of philosophy in horticulture from Virginia Tech'  heeft behaald, terwijl zij hem even daarvoor de les had staan lezen over het op de juiste manier snoeien van een boom.

Het is een vriendelijk 'verhaal met een boodschap' , het raakte mij echter lang niet zo als het boek van Watrous, alhoewel beide vrouwen een zelfde soort ontwikkeling doormaken. De personages bleven vlakker, het kwam niet echt bij mij binnen. Zeker geen slecht boek, maar toch het mindere van de twee.

Mister Owita's Guide to Gardening is net in het Nederlands verschenen als Meneer Owita's gids voor tuinieren.